Ο Αύγουστος εν χορδαίς και οργάνοις
Γράφει ο Κώστας Προβατάς
Στο αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος ήταν ο δεύτερος μήνας του έτους και ονομάζονταν Μεταγειτνιών, διάρκειας 29 ημερών, που αντιστοιχεί με το χρονικό διάστημα από 24 Ιουλίου έως τις 22 Αυγούστου. Ο Αύγουστος, κατά το παλαιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, ήταν ο έκτος μήνας, γι' αυτό αρχικά στα Λατινικά ονομάζονταν Sextilis και είχε 31 ημέρες, ευθύς εξ αρχής από την εγκαθίδρυση του Ιουλιανού ημερολογίου το 45 π.Χ. (έτος 709 από κτίσεως Ρώμης).
Το έτος 8 π.Χ. ο Αύγουστος Καίσαρας τού έδωσε το όνομά του, χωρίς την προσθήκη μιας ημέρας από τον Φεβρουάριο (όπως λανθασμένα αναγράφεται σε ορισμένες αναφορές). Λέγεται ότι ο Αύγουστος έβαλε τον μήνα σε αυτή την θέση, για να τιμήσει τον θάνατο της Κλεοπάτρας, η οποία έθεσε τέλος στη ζωή της στις 12 Αυγούστου του 30 π.Χ. (δεν είναι εξακριβωμένο), αν και ο συγκεκριμένος λόγος του θανάτου της καλύπτεται από μυστήριο. Κατά το Βυζαντινό ημερολόγιο που ακολουθεί ακόμη και σήμερα η Ορθόδοξη Εκκλησία και το οποίο αρχίζει τον Σεπτέμβριο, ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου κι έτσι η 31η Αυγούστου γιορταζόταν ως παραμονή της Πρωτοχρονιάς.
Παρότι ο μήνας Αύγουστος είναι αφιερωμένος στην Παναγία, λόγω της γιορτής του Δεκαπενταύγουστου, υπάρχει και η σπουδαία γιορτή της Μεταμόρφωσης του Χριστού την 6η μέρα του. Πρόκειται για μια από τις Δώδεκα δεσποτικές γιορτές της Ορθοδοξίας. Κατά τ' άλλα, ο μήνας των διακοπών για τους Έλληνες. Για να προλάβουμε το χειμώνα, αφού «Από Αύγουστο χειμώνα κι από Μάρτη καλοκαίρι» κατά το σοφό λαό. Αν και οι επόμενες γενιές μάλλον θα αναθεωρήσουν, λόγω της κλιματικής αλλαγής που υφίσταται πλέον ο πλανήτης-σπίτι μας.
Κατά τ' άλλα, αξίζει να θυμηθούμε ότι ήταν 3 Αυγούστου του 1964, όταν η Κορίνα Τσοπέη στέφθηκε «Μις Υφήλιος» στο Μαιάμι των Η.Π.Α. Εκεί την οδήγησε και η υπόλοιπη μυθική και παραμυθένια ζωή της, με λίγο Μύκονο τα καλοκαίρια.
Πενήντα χρόνια πριν και συγκεκριμένα την 5η Αυγούστου 1914, ξανά στις Η.Π.Α. αλλά στο Κλίβελαντ, ο φωτεινός σηματοδότης ή φανάρι έβαζε τάξη στους δρόμους.
Η σειρά του Λος Άντζελες, να καταγράψει την 9η Αυγούστου 1969 μια τραγική δολοφονία, αυτήν της Σάρον Τέιτ, της γυναίκας του σκηνοθέτη Ρομάν Πολάνσκι, από οπαδούς του Τσαρλς Μάνσον, ενός διαβόητου ηγέτη αίρεσης που πέθανε στη φυλακή το 2017.
Πίσω στο χρόνο, ήταν 10 Αυγούστου 1793, όταν άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του το Μουσείο του Λούβρου.
Την 12η Αυγούστου 1953 το Ιόνιο γνώρισε τον καταστροφικό σεισμό των 7,2 ρίχτερ με τους 476 νεκρούς.
Την ίδια μέρα του 1981 κυκλοφορεί για πρώτη φορά ο προσωπικός υπολογιστής της ΙΒΜ.
Ήταν 31 Αυγούστου του 1994 όταν ο IRA κήρυξε κατάπαυση πυρός.
Σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, η Καταστροφή της Σμύρνης συντελείται την 29η Αυγούστου 1922, ανάγοντας έτσι τον αριθμό 29 στην ελληνική ιστορία ως πολύ δυσάρεστο (Άλωση της Πόλης, 29 Μαΐου 1453).
Στα μουσικά μας θέματα, αξίζει να αναφερθεί η πρώτη ηχογράφηση στην ιστορία από τον Τόμας Έντισον με ένα παιδικό τραγουδάκι, το "Mary had a little lamb". Ήταν 15 Αυγούστου του 1877. Πέρασαν από τότε 92 χρόνια και η ιστορία κατέγραψε το μεγαλύτερο Φεστιβάλ όλων των εποχών, αυτό του Woodstock, που ξεκίνησε την 15η Αυγούστου 1969.
Δυο χρόνια νωρίτερα, την 21η Αυγούστου του 1967, συλλαμβανόταν ο Μίκης Θεοδωράκης από τη χούντα. Και ήταν 29 Αυγούστου 1966 όταν οι Beatles έδιναν την τελευταία συναυλία τους στο Candlestick Park της Καλιφόρνια.
Για το αφιέρωμά μας στον Αύγουστο επιλέγουμε ένα πολύ αγαπημένο τραγούδι του αξέχαστου Νίκου Παπάζογλου, τον… «Αύγουστο» φυσικά, Κυκλοφόρησε τον Μάρτιο του 1984 στο δίσκο «Χαράτσι» και παρά τα 30 χρόνια που κοντεύει να κλείσει, είναι από αυτά που έχουν «μείνει» στη συνείδηση του κοινού.
Η Σωτηρία Μπέλλου δεν είναι άδικα μια μορφή, όχι μόνο αναλογιζόμενοι το μουσικό του θέματος. Η ζωή της μια ιστορία που δίκαια θα γίνει μια μεγάλη ταινία κάποια στιγμή. Είτε τα προσωπικά της, η ιδιορρυθμία της, ο τζόγος, οι κόντρες, αλλά φυσικά κυρίως η φωνή της, ιδιόρρυθμη κι αυτή. Και τα τραγούδια που είπε, τραγούδια που την κατατάσσουν πολύ ψηλά στη λίστα, ίσως στο πρώτο σκαλί της. Είτε σαν ρεμπέτισσα, λαϊκή αλλά και «έντεχνη», τα είπε όλα! Κάποιοι λένε ότι η κορωνίδα είναι η «Συννεφιασμένη Κυριακή», όταν το 1948 το τραγούδησε με τον Τσαουσάκη σε πρώτη εκτέλεση. Αλλά ήρθε το μετά, ο Ανδριόπουλος, ο Μούτσης, ο Λάγιος, ο Σαββόπουλος και τα «Αεροπλάνα και βαπόρια»… Για τη Σωτηρία Μπέλλου, τη φίλη της άλλης μεγάλης και ιδιόρρυθμης Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, θα έχουμε ξεχωριστό αφιέρωμα στο www.mousikogramma.gr.
Η Σωτηρία Μπέλλου δεν πρόλαβε για 2 μέρες να γιορτάσει τα 77 της χρόνια, όμως ο Αύγουστος τη σημάδεψε, φέρνοντας την στη ζωή ένα χρόνο πριν από την Καταστροφή της Σμύρνης (παλιό ημερολόγιο), το 1921, την 29η Αυγούστου. Και συνοδεύοντάς την σχεδόν, φεύγοντας κι εκείνος, την 27η μέρα του 1997.
Δεκατρία χρόνια μετά τη γέννηση της Σωτηρίας Μπέλλου το 1921, ακριβώς την ίδια μέρα του 1934 (29 Αυγούστου) έρχεται στη ζωή ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, ο οποίος ευτύχησε να ζήσει μια καριέρα σχεδόν εθνικού σταρ, δίπλα στην original Αλίκη.
Θα ήταν άδικο πάντως να δει κανείς τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ κάτω από αυτό το πρίσμα. Κι αυτός, όπως κι η Αλίκη, εκτός από ηθοποιός, υπήρξε και καταπληκτικός τραγουδιστής. Μάλιστα στις ταινίες που έπαιξε, ερμήνευσε εξαιρετικά τραγούδια και μάλιστα σε πρώτη εκτέλεση, όπως τα «Μάτια βουρκωμένα», την «Τζαμάικα» κ.ά. Ειδικά στις «Διπλοπενιές» ο Παπαμιχαήλ μάς χάρισε εκπληκτικά τραγούδια του Ξαρχάκου, με κυρίαρχο τον «Αποχαιρετισμό» (Με τι καρδιά).
Ο Παπαμιχαήλ «μέτρησε» κάπου 40 χρόνια στο σανίδι και, όταν ανακάλυψε ότι του αρέσει να τραγουδά, απλά το ζητούσε στις ταινίες του. Τραγούδησε πολύ Ζαμπέτα και πολύ Ξαρχάκο, όπως και Λοϊζο («Τζαμάικα», «Σ' αγαπώ, σ' αγαπώ» με άλλους στίχους στο κινηματογραφικό ρεφρέν), όμως το αγαπημένο τραγούδι του φαίνεται να ήταν το «Χάραζε» των Μαρκόπουλου και Λευτέρη Παπαδόπουλου από την ταινία «Το πιο λαμπρό αστέρι». Ο Αύγουστος και γι' αυτόν ήταν ο μήνας που έφυγε από τη ζωή το 2004 στα 70 του χρόνια, συγκεκριμένα την 8η Αυγούστου και πριν προλάβει κι εκείνος τη γενέθλια μέρα του (ίδια μέρα το 2017 «έφυγε» η Αρλέτα).
Η Άντζελα Δημητρίου (1954) και ο συνθέτης Κυριάκος Παπαδόπουλος (1971) έχουν γενέθλια μαζί κάθε 18 Αυγούστου, αλλά τους ενώνουν και οι «δουλειές» που έχουν κάνει μαζί. Μια ολοκληρωμένη το 2000 πάντως, είχε σημασία για τον νέο τότε Κυριάκο Παπαδόπουλο, η «Μαύρη Λίστα», στην οποία υπήρξαν επιτυχίες για την Άντζελα Δημητρίου. Σημαντική στιγμή του άλμπουμ, η συνάντηση της Άντζελας Δημητρίου με τον Βασίλη Καρρά και το ντουέτο «Θα σε νοιάζομαι». Όμως κι άλλα, όπως κυρίως το «Μείνε στον κόσμο σου» έγιναν μεγάλες επιτυχίες. Κι επειδή για την Άντζελα δεν έχουμε πολλά να πούμε δεδομένης της πλούσιας καριέρας της, ο Κυριάκος Παπαδόπουλος, μετά τη «Μαύρη Λίστα», εμφανίζεται σε πολλές συνεργασίες, τονίζουμε π.χ. το σπουδαίο λαϊκό τραγούδι, «Φεύγοντας», που ερμήνευσε ο Πασχάλης Τερζής.
Την 4η Αυγούστου 2012 έφυγε από τη ζωή η Λαυρεντία Μπερνιδάκη. Ήταν η πρώτη τραγουδίστρια που ανέβηκε σε κρητικό πάλκο και έπαιξε λύρα και η πρώτη γυναίκα που ηχογραφήθηκε σε δίσκο κρητικής παραδοσιακής μουσικής. Ήταν 97 ετών, όταν έφυγε από τη ζωή, γεννημένη το 1915.
To trivial για τον μήνα Αύγουστο ακολουθεί:
1-Αυγ | Μιχάλης Σουγιούλ (1904), Σταν (1987) |
|
2-Αυγ | Δήμος Μούτσης (1938), Θανάσης Βασιλάς (1973) | Μαρίκα Παπαγκίκα (1943), Μάκης Αλατζάς (2019) |
3-Αυγ | Αντώνης Καλογιάννης (1940), Δημήτρης Κοργιαλάς (1971) | Γιάννης Παπαιωάννου (1972), Αργύρης Βαμβακάρης (1983) |
4-Αυγ | Γιώργος Ζωγράφος (1936), Λάμπρος Καρελάς | Γιώργος Μουφλουζέλης (1991), Λαυρεντία Μπερνιδάκη (2012) |
5-Αυγ | Νεκταρία Καραντζή (1978), Ρία Κούρτη (1932) | Αγάθωνας Ιακωβίδης (2020) |
6-Αυγ | Μίνωας Μάτσας (1968), Γιώργος Γιαννιάς (1979), Αιμιλία Κουγιουμτζή (1947), Στάθης Παχίδης, Πάνος Τζανετής (1940) | Ρίτα Σακελλαρίου (1999), Κώστας Βίρβος (2015), Πόλυς Κερμανίδης (2012) |
7-Αυγ | Αντώνης Βαρδής (1948) |
|
8-Αυγ | Γιάννης Νεγραπόντης (1930), Σταύρος Σιόλας | Δημήτρης Παπαμιχαήλ (2004), Αρλέτα (2017) |
9-Αυγ |
| Νίκος Χατζηαποστόλου (1941) |
10-Αυγ | Στράτος Ατταλίδης (1928), Στέλιος Μακρυδάκης (1928) |
|
11-Αυγ | Δημήτρης Ζερβουδάκης (1960), Βασίλης Μιχάλης |
|
12-Αυγ |
| Γιώργος Ζωγράφος (2005) |
13-Αυγ | Κώστας Χατζής (1936), Γιάννης Ντουνιάς (1938), Θάνος Καλλίρης (1962), Φίλιππος Πλιάτσικας (1967) |
|
14-Αυγ | Φίλων Αρίας (1915), Κώστας Καφάσης (1940), Αντώνης Ρεπάνης (1933) |
|
15-Αυγ | Γιώργος Μουζάκης (1922), Σαράντης Αλιβιζάτος (1951), Νένα Βενετσάνου (1955), Παρασκευάς Καρασούλος (1962), Χρήστος Κωνσταντόπουλος (1985), Δημήτρης Κορδατζής | Μάριον Σίβα (1981), Λεονάρδος Μπουρνέλης (2017) |
16-Αυγ | Νότης Περγιάλης (1920) | Έλβις Πρίσλεϊ (1977), Βίκυ Μοσχολιού (2005) |
17-Αυγ |
| Αγγέλα Παπάζογλου (1983) |
18-Αυγ | Άντζελα Δημητρίου (1954), Sin Boy (1994), Κυριάκος Παπαδόπουλος (1971), Γεωργία Αγγέλου | Ζωή Λάσκαρη (2017) |
19-Αυγ |
|
|
20-Αυγ | Νικόλας Άσιμος (1949), Κατιάνα Μπαλανίκα (1949) |
|
21-Αυγ | Κώστας Γιαννίδης (1903), Βασίλης Πολυδούρης (1945), Μιχάλης Μυτακίδης (B.D. Foxmoore) (1967), Νίκος Βέρτης (1976), Demy (1991), Κρινιώ Νικολάου | Μιχάλης Μενιδιάτης (2012), Ηλίας Κατσούλης (2008) |
22-Αυγ | Ντένια Κουρούση, Ζοζεφίν (1990) | Μιρέιγ Φλερύ (1996) |
23-Αυγ | Βίκυ Λέανδρος (1949), Νίκος Νομικός (1953), Γιώργος Ταλιούρης (1941), Γιώργος Μάγγας (1952) | Γιάννης Πουλόπουλος (2020) |
24-Αυγ | Πασχάλης Αρβανιτίδης (1946) | Γιώργος Περαντάκος (Τρίφωνο) (2013) |
25-Αυγ | Πέτρος Ίμβριος (1965), Βαγγέλης Κορακάκης (1961), Γιάννης Βογιατζής (1934) | Ρένα Ντάλια (2000) |
26-Αυγ | Δάκης (Βρασίδας Χαραλαμπίδης) (1943), Θέμης Καραμουρατίδης (1981) | Δημήτρης Ευσταθίου (1996) |
27-Αυγ | Νίκος Κουρκούλης (1972) | Σωτηρία Μπέλλου (1997), Γιώργος Μουζάκης (2005) |
28-Αυγ | Μιχάλης Σιγανίδης (1958), Μελίνα Ασλανίδου (1974), Αναστασία Έδεν | Αλέκος Σακελλάριος (1991). Παναγιώτης Μιχαλόπουλος (1992), Βούλα Πάλλα (1980) |
29-Αυγ | Στέλιος Καζαντζίδης (1931), Δημήτρης Παπαμιχαήλ (1934), Σωτηρία Μπέλλου (1921) | Αττίκ (1944), Μάνος Κουφιανάκης (2011) |
30-Αυγ | Λάκης Χαλκιάς (1943) |
|
31-Αυγ | Γιώτα Νέγκα (1960) | Νίκος Καρανικόλας (2003) |
Σχολιάστε