O Mπομπ Ντίλαν εξομολογείται στο Γιάννη Φλέσσα
Τον συνάντησα λίγο δύσκολα είναι η αλήθεια, αλλά ύστερα από τις εξαντλητικές πιέσεις μου με δέχτηκε στα γραφεία της δισκογραφικής εταιρείας με τον όρο ότι θα είμαι πολύ σύντομος. Δεν του αρέσει να δίνει συνεντεύξεις, γι΄αυτό και αισθάνθηκα πολύ τυχερός όχι σαν Έλληνας δημοσιογράφος, ούτε σαν Ευρωπαίος-σαν δημοσιογράφος γενικότερα. Πολλοί συνάδελφοι θα με ζήλευαν γι' αυτή μου την επιτυχία.
Ο Ντίλαν καθόταν απέναντί μου με ύφος βαριεστημένο, αλλά παρ' όλα αυτά κατάφερα να τον κάνω να κουβεντιάσουμε για λίγο. Βέβαια το «λίγο», όταν μιλάμε για τον Ντίλαν, είναι ήδη αρκετό. Η έκφρασή του και οι καίριες αλλά και υπαινικτικές απαντήσεις του είναι πολύ συμπυκνωμένες.
Γιατί ασχολήθηκες με τη μουσική;
Το μυαλό μου ήτανε πάντα κοντά στη μουσική. Ήτανε ένα συναίσθημα το οποίο πλανιόταν μέσα μου. Προσπάθησα από μικρός να κρατήσω αυτό το συναίσθημα πολύ κοντά μου και τελικά, ύστερα από μια περίοδο εξάσκησης κοντά στη μουσική, κατόρθωσα να έχω κάτι για να ζω. Ταξίδευα ανέκαθεν από πόλη σε πόλη, προσπαθώντας να βρω ανθρώπους να παίζουν κάποιο μουσικό όργανο. Να παίζουν κιθάρα, να τραγουδάνε. Κι αυτό που έψαχνα να βρω δεν ήταν τα τραγούδια αλλά το συγκεκριμένο στιλ και η τεχνική αυτών των ανθρώπων. Αυτό το στιλ ήθελα να αφομοιώσω.
Είχαν και οι Beatles κάποια επιρροή στη δουλειά σου;
Δεν επηρέασαν τα τραγούδια μου ή τη μουσική μου. Δεν μπορώ να σκεφτώ τι άλλου είδους επιρροή μπορεί να είχαν. Πάντως, δεν με επηρέασαν. Άκουσα για πρώτη φορά τους Beatles στη Νέα Υόρκη, όταν είχανε την πρώτη τους επιτυχία. Κατόπιν, τελείως τυχαία, ταξιδεύοντας με το αυτοκίνητό μου για το Κολοράντο, άνοιξα το ραδιόφωνο και είδα ότι από τα δέκα καλύτερα τραγούδια τα οχτώ ήταν των Beatles. Για 'μένα οι Beatles έκαναν κάτι τελείως διαφορετικό από οποιονδήποτε άλλο συνθέτη ή εκτελεστή-τραγουδιστή μέχρι εκείνη την εποχή…
Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι καλλιτέχνες που θα ήθελες να τραγουδήσουν τα τραγούδια σου;
Ναι, ο Έλβις Πρίσλεϊ. Μου άρεσε πολύ ο Πρίσλεϊ. Κάποτε βέβαια ηχογράφησε ένα τραγούδι μου. Ήταν ένα από τα καλύτερα τραγούδια που είχα γράψει, αλλά δεν είχα ηχογραφήσει ποτέ. Λεγόταν «Tomorrow it's a long time».
Οι στίχοι τι ρόλο παίζουν στις συνθέσεις σου;
Οι στίχοι για 'μένα αποτελούν μέρος του συνόλου, αλλά το πιο σημαντικό μέρος το αποτελεί η μελωδία, μια που αυτή τραγουδιέται.
Πότε έκανες την πρώτη σου επαφή με τη ροκ;
Όταν ήμουν έντεκα, δεκατρία και δεκαπέντε χρονών, αλλά και λίγο αργότερα στα δεκαέξι και δεκαεφτά μου χρόνια. Έπρεπε να ξεκουραστώ, γιατί έβλεπα ότι δεν θα μπορούσα να συνεχίσω μ' αυτό το ρυθμό. Οι προσωπικότητες εκείνης της εποχής ήταν ο Φράνκι Άβαλον και ο Φάμπιαν και νομίζω ότι δεν θα μπορούσε κανείς να μην επηρεαστεί απ' αυτούς τους δύο.
Το γεγονός ότι έπαιρνες ναρκωτικά επηρέασε καθόλου τα τραγούδια σου;
Όχι! Δεν επηρέασαν την τεχνική μου. Αλλά με βοήθησαν πάρα πολύ στο να μπορέσω να τα αποδώσω έτσι όπως ήθελα.
Πώς περνάς τις ελεύθερες ώρες, όταν δεν ασχολείσαι με τα τραγούδια ή ταξιδεύεις από πόλη σε πόλη;
Προσπαθώ να βρίσκομαι πιο κοντά στους πιο στενούς φίλους μου, να διαβάζω λίγο για την παγκόσμια πολιτική επικαιρότητα, να προσέχω βιβλία ανθρώπων που δεν έγιναν ποτέ τους διάσημοι και να προσπαθώ να συνειδητοποιήσω ποια πορεία ακολουθώ επαγγελματικά και ποια στην προσωπική μου ζωή. Τέλος, προσπαθώ να γράψω καλύτερη μουσική, που να απευθύνεται στους ανθρώπους και να εκφράζει τα προβλήματά τους.
Γιατί, όταν έγινε η μουσική εκδήλωση για το Μπαγκλαντές, από τους καλλιτέχνες που πήραν μέρος ήσουν ο πρώτος που ζήτησε να πληρωθεί;
Νομίζω ότι ο καλλιτέχνης σε οποιαδήποτε εκδήλωση πρέπει να αμείβεται. (Η συναυλία, για να μαζευτούν χρήματα για το Μπαγκλαντές ήταν ιδέα του Τζορτζ Χάρισον και έγινε την 1η Αυγούστου του 1971).
Ποια είναι η θέση σου απέναντι στα τραγούδια διαμαρτυρίας; Κάποτε είχες πει ότι τα θεωρείς επιπόλαια.
Όχι, δεν είναι σωστό το επιπόλαια. Τα τραγούδια διαμαρτυρίας είναι έτσι φτιαγμένα, για να δίνουν απλώς μια ώθηση. Ναι, αυτό είναι το σωστό. Δίνουν ώθηση, όχι ελεγχόμενη όμως.
Ποιοι είναι οι αγαπημένοι σου εκτελεστές;
Ο Ρασπούτιν, ο Κάρολος Ντε Γκολ και οι Staple Singers… Γενικά, μ' αρέσουν πολλοί. (Εδώ είναι σαφές ότι εκτός απ' τις Staple Singers, έκανε λογοπαίγνιο με τη λέξη «εκτελεστές»).
Ποια είναι η γνώμη σου για την ελληνική μουσική;
Παρόλο που υπάρχουν τάσεις, επιδιώξεις και συμβάντα στη νέα ελληνική μουσική, δεν βλέπω στον ορίζοντα ακόμη πραγματικά Έλληνα μουσικό παγκόσμιας επιρροής, εκτός από τον Μίκη Θεοδωράκη. Δεν θέλω να πω ότι δεν υπάρχουν μουσικές αξίες στην Ελλάδα, ωστόσο οι αξίες αυτές, βασικά με εξαίρεση τον Θεοδωράκη, παραμένουν αξίες μόνο μέσα στα όρια της χώρας σας. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Τουπαμάρος έχουν για εθνικό ύμνο το «Γελαστό παιδί» του Θεοδωράκη. Πιστεύω και ελπίζω το καλοκαίρι να έρθω στην Ελλάδα και μαζί με την Τζόαν Μπαέζ και τον Θεοδωράκη, να δώσουμε μια συναυλία συμπαράστασης για τους καταπιεζόμενους λαούς.
Ποια στάση πρέπει να κρατάει ένας καλλιτέχνης απέναντι στα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα του καιρού του;
Από την εποχή του Προμηθέα ο καλλιτέχνης κοιτάει πώς να είναι τέλεια η προσφορά του στον άνθρωπο.
(Εδώ τελείωσε η συνομιλία μου με τον Μπομπ Ντίλαν, που επηρέασε τη μουσική τα τελευταία χρόνια περισσότερο από κάθε άλλο συνθέτη. Είναι τόσο απλός, ώστε να φαίνεται αδιάφορος, αλλά παρ' όλα αυτά είναι αστέρας).
Η συνέντευξη είναι δημοσιευμένη στο βιβλίο του συνεργάτη μας Γιάννη Φλέσσα, με τίτλο «Γιάννης Φλέσσας-Κουβεντιάζοντας» και είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα «Το Βήμα».
ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Σχολιάστε