O Δεκέμβριος εν χορδαίς και οργάνοις
Γράφει ο Κώστας Προβατάς
Κι αφού μας φύγει, δεν μας ξεχνά, θ' αφήσειΣτον Αϊ-Βασίλη για σε παραγγελιά…
Έτσι όμορφα περιγράφεται σε ένα στίχο του Κωστή Παλαμά, στο ποίημα του «Δεκέμβριος». Μήνας που είναι γεμάτος γιορτές, όπως είπαμε, με κυρίαρχα αυτά τα περίφημα «Νικολοβάρβαρα», από τις 4 ως τις 6 του μήνα. Όπου και μια λαϊκή παροιμία λέει:
«Η Αγία Βαρβάρα βαρβαρώνει (το κρύο), ο Άι-Σάββας
σαβανώνει κι ο Αι-Νικόλας παραχώνει».
Κι όσο προχωράμε οι γιορτές πληθαίνουν, Άννα, Λευτέρηδες και Ελευθερίες, Μανώληδες, Χρήστος και Χριστίνα και φυσικά Σπύρος και Σπυριδούλα!
Ωστόσο ο Δεκέμβριος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τα Χριστούγεννα και την 25η μέρα, μια γιορτή του Χριστιανισμού που έρχεται στο πέρασμα των αιώνων, ξεκινώντας από τον 4ο μ.Χ., να καλύψει με τη λάμψη του αρχαίες ειδωλολατρικές εορτές της ίδιας μέρας, όπως τα περίφημα Σατουρνάλια της αρχαίας Ρώμης, όπου επρόκειτο για την παλαιότερη γιορτή της.
Και επιπλέον και πιο σημαντική σαν μέρα των αρχαίων εορτασμών, τη σχέση της ημερομηνίας αυτής με την αστρονομία και το χειμερινό ηλιοστάσιο. Για να μην κάνουμε μάθημα… αστρονομίας, απλά να αναφερθεί ότι η 25η Δεκεμβρίου, βρέθηκε ανάμεσα στα δύο ημερολόγια να ρυθμίζει το χειμερινό ηλιοστάσιο. Όμως οι υπολογισμοί είχαν λάθη, με συνέπεια αυτό να συμβαίνει και να «γιορτάζεται» πλέον στις 22 Δεκεμβρίου. Εξ' αυτού προκύπτει για την αστρονομία αλλά και για την ιστορία συνολικά, ότι η 25η Δεκεμβρίου δεν αποτελεί πλέον τον πρωταρχικό λόγο εορτασμού. Φυσικά και εξελικτικά στις 25 Δεκεμβρίου πλέον, στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη γιορτάζονται τα Χριστούγεννα.
Ήταν 1η Δεκεμβρίου του 2002 όταν δημιουργήθηκε η Ελληνική Βικιπαίδεια και 3 Δεκεμβρίου του 1994 όταν η Sony κυκλοφόρησε το Playstation. Μια πολύ άσχημη ιστορικά 6η Δεκεμβρίου ήταν αυτή του 2008, όταν ο ειδικός φρουρός Επαμεινώνδας Κορκονέας δολοφονεί τον δεκαπεντάχρονο μαθητή Αλέξανδρο Γρηγορόπουλο στα Εξάρχεια. Ήταν 18 Δεκεμβρίου του 1969, όταν ο ελληνικής καταγωγής 44χρονος Δημήτριος Λάκας Μπάχας, διορίζεται πρόεδρος του Παναμά από τον δικτάτορα Ομάρ Τορίγιος Χερέρα, μένοντας σε αυτή τη θέση μέχρι το 1978. Τα πολυκαταστήματα «Μινιόν» και «Κατράντζος» καταστρέφονται στις 19 Δεκεμβρίου 1980 από εκρήξεις βομβών, σε οργανωμένη επιχείρηση δολιοφθοράς. Στις 23 Δεκεμβρίου 1975 κάνει την εμφάνισή της η Επαναστατική Οργάνωση, 17 Νοέμβρη, όταν δολοφονεί τον σταθμάρχη της CIA στην Αθήνα, Ρίτσαρντ Γουέλς, ενώ 26 Δεκεμβρίου του 1991 διαλύθηκε επίσημα η Ε.Σ.Σ.Δ., η οποία είχε ιδρυθεί 30 Δεκεμβρίου 1922. Κατ' αναλογία των «ρωσικο-σοβιετικών» γεγονότων μέσα στα χρόνια, στις 31 Δεκεμβρίου 1999 παραιτείται ο Μπόρις Γιέλτσιν και αναλαμβάνει υπηρεσιακός Πρόεδρος της Ρωσίας ο… σημερινός, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Στις 21 Δεκεμβρίου 1937 κάνει πρεμιέρα η ταινία «Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι», η πρώτη στον κόσμο μεγάλου μήκους ταινία κινουμένων σχεδίων. Στις 8 Δεκεμβρίου 1980, ο πρώην Beatle, Τζον Λένον, δολοφονείται από τον Μαρκ Ντέιβιντ Τσάπμαν μπροστά από το κτίριο Ντακότα στη Νέα Υόρκη. Στις 24 Δεκεμβρίου 1960 ο Μίκης Θεοδωράκης ανακοινώνει ότι ολοκλήρωσε τη μελοποίηση του «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη. Ένα έργο, που έφτασε στις μέρες μας να απαγγέλλεται από τη Χορωδία του Κόκκινου Στρατού, για την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
Σε άλλα μουσικά θέματα που αφορούν στο μήνα Δεκέμβριο πλέον σημειώνουμε:
Η πρώτη και μοναδική ολοκληρωμένη συνεργασία του Γιάννη Σπανού με τον Δημήτρη Μητροπάνο, η οποία κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1993 σε στίχους του Φίλιππου Γράψα, ξεπέρασε σε πωλήσεις τα 40.000 αντίτυπα. Τα δύο τραγούδια που ξεχώρισαν κι ακούστηκαν περισσότερο, ήταν η «Καζαμπλάνκα» και το «Εσύ βαρέθηκες νωρίς». Πολύ καλές στιγμές του άλμπουμ είναι τα «Τι σου φταίει», «Αυτό θα πει αγάπη» και «Έκλαιγες». Επίσης, υπάρχει σε δεύτερη εκτέλεση το «Αγάπη δίκοπη» που είχε ερμηνεύσει εννιά χρόνια νωρίτερα (1984) η Άλκηστις Πρωτοψάλτη στο δίσκο «Έξοδος κινδύνου».
Τον Δεκέμβριο του 1977 κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού «ΜΟΥΣΙΚΗ», με εξώφυλλο διάφορες φιγούρες animation, προσώπων της τότε μουσικής ιστορίας. Αντίστοιχα τον Δεκέμβριο του 1999 κυκλοφορεί το περιοδικό «ΜΕΛΩΔΙΑ», με εξώφυλλο τους Σωκράτη Μάλαμα & Νίκο Ξυδάκη. Ήταν Δεκέμβριος του 1893 όταν κυκλοφόρησε το φύλλο «ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΣ», ασχολούμενο με μουσικά θέματα της εποχής, κυρίως οπερέτες.
Στις 12 Δεκεμβρίου 1947 η Σωτηρία Μπέλλου μπήκε για πρώτη φορά στο στούντιο, για να ηχογραφήσει δυο δημιουργίες του Βασίλη Τσιτσάνη, το χασάπικο «Όταν πίνεις στην ταβέρνα» και το ζεϊμπέκικο «Καλέ μου το παιδί».
Στις 10 Δεκεμβρίου του 2012 έφυγε από τη ζωή ο Άλκης Αλκαίος, ο οποίος σημάδεψε τον πολιτικό στίχο μετά την μεταπολίτευση και άφησε ορισμένα από τα διαμάντια της ελληνικής δισκογραφίας. Ένα χρόνο πριν, την ίδια μέρα, έφευγε από τη ζωή μια άλλη σπουδαία στιχουργός, η Σώτια Τσώτου.
Κατ' αντιστοιχία των δυσάρεστων γεγονότων της 10ης Δεκεμβρίου, ο Γιώργος Σεφέρης (Σεφεριάδης) παραλαμβάνει το Νόμπελ Λογοτεχνίας στις 10 Δεκεμβρίου 1963. Και 16 χρόνια αργότερα, την ίδια ημερομηνία του 1979, το παραλαμβάνει και ο Οδυσσέας Ελύτης στην ίδια αίθουσα.
«Τότε όμως η Ποίηση; Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατάντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών».
Οδ. Ελύτης, Ομιλία κατά την τελετή απονομής του Βραβείου Νόμπελ,
Ακαδημία της Στοκχόλμης, 10 Δεκεμβρίου 1979.
Η πρώτη ψηφιακή έκδοση της Ελληνικής Δισκογραφίας του Πέτρου Δραγουμάνου κυκλοφόρησε 13 Δεκεμβρίου 1996 από τις εκδόσεις ΛΙΒΑΝΗ. Στο 16σέλιδο βιβλιαράκι που συνόδευε το CD-ROM, έγραφε: ελάχιστες απαιτήσεις ΙΒΜ συμβατός υπολογιστής με Windows 95 και 8 ΜΒ Ram και επεξεργαστή 80486 στα 33 ΜΗz.
Άλλες εποχές… Σήμερα όποιος θέλει, βρίσκει με ένα μήνυμα τον Petros Dragoymanos, o οποίος δίνει πρόσβαση σε μια ψηφιακή online εγκυκλοπαίδεια της Ελληνικής Δισκογραφίας. Την ίδια μέρα του 1968, ιδρύεται η εταιρεία ΜΙΝΩΣ ΜΑΤΣΑΣ & ΥΙΟΣ, ενώ κυκλοφορεί και το πρώτο της άλμπουμ που είναι ο «ΣΤΑΘΜΟΣ» του Μάνου Λοΐζου και του Λευτέρη Παπαδόπουλου, με ερμηνευτές τον Γιάννη Καλατζή, τη Λίτσα Διαμάντη, τον Δημήτρη Ευσταθίου και τον νεαρό τότε Γιώργο Νταλάρα.
Στις 20 Δεκέμβρη του 1930 τυπώνεται ο πρώτος δίσκος στη χώρα μας, αφού το 1929 ιδρύεται η πρώτη μονάδα πλήρους παραγωγής δίσκων στην Ελλάδα από την αγγλική εταιρεία Grammophone. Ο δίσκος με κωδικό DG-1 της Columbia, με τραγουδιστή τον τενόρο Μιχάλη Θωμάκο και συνοδεία "Μεγάλης Ορχήστρας", περιέχει το ταγκό "Λοτός" και το εζιτασιόν "Μαρούσκα".
Ο Γιάννης Βέλλας έκανε τη σύνθεση του πρώτου ύμνου του Παναθηναϊκού, την δεκαετία του 1940. Είχε τίτλο «Προχωρείτε προς τη νίκη» και οι στίχοι ήταν του Κώστα Κοφινιώτη. Ο Γιάννης Βέλλας γεννήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου του 1909 και «έφυγε» 90 χρόνια μετά, στις 26 Δεκεμβρίου.
Καλές Γιορτές και είθε το 2022 να είναι για όλον τον κόσμο η καλύτερη χρονιά!
Σχολιάστε