O Ioύλιος εν χορδαίς και οργάνοις
Γράφει ο Κώστας Προβατάς
Ο Ιούλιος, ο Αλωνάρης ή Αλωνιστής, ο αρχαίος Εκατομβαιών (σ.σ. 23/6-23/7), ο μήνας που η Γη βρίσκεται στο αφήλιο, το πιο απομακρυσμένο δηλαδή σημείο της από τον ήλιο κατά την ετήσια τροχιά. Ο μήνας που με το όνομά του τιμήθηκε ο Καίσαρας, ο πιο γνωστός απ' όλους τους Ρωμαίους ηγέτες. Κι αυτός του εορτασμού σημαντικών Αγίων της Ορθοδοξίας, του Προφήτη Ηλία, του Οσίου Νικοδήμου, των Αναργύρων και του Παντελεήμονα, πραγματικές μορφές ψυχολογικής υγείας και ανάτασης των ανθρώπων.
Η 4η Ιουλίου 1776 γίνεται η Hμέρα Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας των Η.Π.Α, ενώ λίγα χρόνια αργότερα, την 14η Ιουλίου 1789, οι Γάλλοι επαναστάτες καταλάμβαναν τη Βαστίλη. Ήταν Ιούλιος του 1897 όταν ο Γουλιέλμος Μαρκόνι έπαιρνε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το ραδιόφωνο. Λίγο νωρίτερα, τον Ιούλιο του 1895, οι αδελφοί Λιμιέρ παρουσίαζαν στους επιστήμονες τον κινηματογράφο. Τον Ιούλιο 1947 καταγράφεται η μοναδική «Alien» ιστορική στιγμή του Ρόσγουελ, όπου ένα ΑΤΙΑ συνετρίβη στο Νέο Μεξικό (όπως μεταδόθηκε). Κι αργότερα, την 21η Ιουλίου 1969, ο Νιλ Άρμστρονγκ γίνεται ο πρώτος άνθρωπος που πατάει το πόδι του στη Σελήνη. Ήταν Ιούλιος του 2005 όταν ο IRA ανακοίνωνε τον τερματισμό του ένοπλου αγώνα του, διατηρώντας μόνο την πολιτική του πλευρά Sinn Fein («εμείς»).
Αντίστοιχα Ιούλιο, συγκεκριμένα την 5η Ιουλίου 2015, διενεργήθηκε ένα ιστορικό δημοψήφισμα στην Ελλάδα, εκείνο του ΝΑΙ ή ΟΧΙ για το σχέδιο συμφωνίας που είχε υποβληθεί από τους θεσμούς προς τη χώρα μας. Το περίφημο 61,3% του ΟΧΙ έμελλε να είναι μια λαϊκή απόφαση που ερμηνεύθηκε ποικιλοτρόπως από την πολιτική ηγεσία, καθιστώντας την σημείο αναφοράς για τα επόμενα χρόνια. Πολιτικά, το διάστημα 20-23/7/1974 μάς έχει αφήσει ιστορικές επίσης στιγμές στην Ελλάδα. Αφ' ενός με την εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο την 20ή Ιουλίου και αμέσως μετά από 3 μέρες την πτώση της χούντας των συνταγματαρχών. Θα πρέπει επίσης να καταγραφεί η δολοφονία της Ηλέκτρας Αποστόλου την 26η Ιουλίου 1944 από την τότε Ασφάλεια, μιας αγωνίστριας της Εθνικής Αντίστασης με αγώνες και για τα δικαιώματα των γυναικών.
Μια τραγική θύμηση της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, καταγράφεται την 23η Ιουλίου 2018 στο Μάτι Αττικής, όταν μοναδικά και εντυπωσιακά η θάλασσα κατέληξε να φλέγεται από μια καταστροφική φωτιά, που έκαψε στο πέρασμά της ό, τι βρήκε και άφησε πίσω της πάνω από 100 νεκρούς. Οι στιγμές που καταγράφηκαν ήταν συγκλονιστικές, αφού οι εγκλωβισμένοι πραγματικά έζησαν το «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα». Ανθρώπινες ιστορίες που ακόμα ζουν εδώ, αφού κοινωνικά δεν έχουν αποκατασταθεί οι δομές και πολλές από τις συνήθεις πολιτικές υποσχέσεις.
Φυσικά Ιούλιο καταγράφεται και η μοναδική, όσο και ιστορική, επιτυχία της Εθνικής Ομάδας Ποδοσφαίρου. Την 4η Ιουλίου 2004 κατέκτησε το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην Πορτογαλία, νικώντας στον τελικό τη διοργανώτρια με 1-0. Σκόρερ ο Άγγελος Χαριστέας, μετά από κόρνερ του Άγγελου Μπασινά και ουκ ολίγοι σκέφτηκαν ότι μέσω των Αγγέλων και Θεού θέλοντος επετεύχθη το θαύμα.
Και για να μπούμε στη μουσική ιστορία, πρώτο και καλύτερο το σπουδαίο «Πάρτι στη Βουλιαγμένη» του Λουκιανού Κηλαηδόνη, την 25η Ιουλίου 1983. Ήταν 5 Ιουλίου του 1965, όταν η Μαρία Κάλλας έδινε την τελευταία της παράσταση, τραγουδώντας «Τόσκα» στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου. Ιστορικής σημασίας για την παγκόσμια μουσική σκηνή ο θάνατος του James Douglas Morrison (Jim), ιδρυτή των Doors, από ναρκωτικά την 3η Ιουλίου 1971, μπαίνοντας έτσι στο περίφημο -όσο και καταραμένο- «Club 27».
Στα πιο πολύ δικά μας, από γεγονότα της ελληνικής μουσικής σκηνής, ο σπουδαίος συνθέτης Δημήτρης Παπαδημητρίου γεννήθηκε την 6η Ιουλίου του 1959, μια ημερομηνία που έφυγε από τη ζωή το 2019 ο κουμπάρος του, Γιάννης Σπάθας. Ο Έλληνας «Χέντριξ», ο άνθρωπος που σαν σολίστας αλλά και μουσικός εν γένει, ήταν απόλυτα αναγνωρισμένος από τους συναδέλφους του. Και όχι μόνο, αν σκεφτεί κανείς ότι του ζητήθηκε από το συγκρότημα των YES να παίξει μαζί τους, αλλά εκείνος αρνήθηκε. Φυσικά, ο άνθρωπος ιδρυτής των Socrates Drank the Conium, ωστόσο απόλυτα επηρεασμένος από την παραδοσιακή ηπειρώτικη μουσική και ειδικότερα τον σολίστα στο κλαρίνο Τάσο Χαλκιά. Θυμίζουμε εδώ το σπουδαίο, όσο και μοναδικό «Mountains».
Αν ψάξει κανείς στον ελληνικό κινηματογράφο την πιο… τραγουδιάρα ηθοποιό, μάλλον θα σταθεί αμέσως στην Αλίκη Βουγιουκλάκη. Καταπληκτικές φωνές είχαν αρκετές παλιές σταρ, κυρίαρχα η Τζένη Καρέζη και η Μάρθα Βούρτση. Όμως η Αλίκη θα μπορούσε να είναι μόνο μια πολύ επιτυχημένη τραγουδίστρια. Για εκείνην έγραψαν τραγούδια οι σπουδαιότεροι Έλληνες συνθέτες: Κώστας Καπνίσης, Τάκης Μωράκης, Μάνος Χατζιδάκις, Σταύρος Ξαρχάκος, Μίμης Πλέσσας, Γεράσιμος Λαβράνος (το φοβερό Χάλι Γκάλι), Νίκος Μαμαγκάκης, Γιάννης Μαρκόπουλος, Γιώργος Ζαμπέτας, Μάνος Λοΐζος, Δήμος Μούτσης, Γιώργος Χατζηνάσιος, Μίκης Θεοδωράκης, Γιώργος Κατσαρός, Θάνος Μικρούτσικος (θεατρική παράσταση Βίκτωρ Βικτώρια), Βασίλης Δημητρίου, Σταμάτης Κραουνάκης (Το τραγούδι της Αλίκης). Ο πρώτος χρυσός δίσκος που δόθηκε στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας ήταν αυτός με τα τραγούδια από την ταινία «Το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο», σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι. Οι 75.000 δίσκοι που πουλήθηκαν αποτέλεσαν ρεκόρ. Η Αλίκη Βουγιουκλάκη γεννήθηκε την 20η Ιουλίου 1934 και έφυγε από τη ζωή μετά από 62 χρόνια και 3 ημέρες, συγκεκριμένα την 23η Ιουλίου 1996.
Η περίπτωση Σταύρου Κουγιουμτζή και Μάνου Ελευθερίου είναι από τις πολύ σπάνιες και το έχουμε αναφέρει, όταν τυχαίνει να έρχεται η εκάστοτε στιγμή. Ο πρώτος γεννήθηκε την ημερομηνία (1932) που ο επόμενος έφυγε από τη ζωή (2018), δηλαδή 22 Ιουλίου και… ακριβώς το ανάποδο συμβαίνει την 12η Μαρτίου. Γεννήθηκε το 1938 ο Ελευθερίου, έφυγε από τη ζωή το 2005 ο Κουγιουμτζής. Για τη συνεργασία τους θα σας παραπέμψουμε σε παλιότερο άρθρο μας που τα περιγράφει όλα για αυτούς τους τόσο σπουδαίους εκπροσώπους της ελληνικής μουσικής!
Ο Γιάννης Σπανός και ο Τόλης Βοσκόπουλος γεννήθηκαν την 26η Ιουλίου, αντίστοιχα το 1934 και το 1940. Ο γάμος του Βοσκόπουλου με τη Μαρινέλλα στα τέλη του 1973 προκάλεσε και προβλήματα στις εταιρείες του ζεύγους, που προσπάθησε να είναι κάτω από μια στέγη. Όμως οι εταιρείες αν και ανταγωνιστικές, έβλεπαν και με πιο marketing βλέμμα τα πράγματα. Έτσι κυκλοφόρησαν δυο άλμπουμς που αλληλοδανείστηκαν οι ερμηνευτές. Έτσι, την άνοιξη του 1974 η MINOS κυκλοφορεί το άλμπουμ «Μαρινέλλα-Βοσκόπουλος», το οποίο στη μία πλευρά περιλαμβάνει τραγούδια σε μουσική του Τόλη Βοσκόπουλου και στίχους του Μίμη Θειόπουλου και στην άλλη, δημιουργίες του Γιάννη Σπανού με «λόγια» του Πυθαγόρα.
Έτσι έγιναν τα πρώτα ντουέτα και διφωνίες του ζευγαριού, τα οποία πραγματικά είναι μοναδικά: «Δεν έχει δρόμο να διαβείς», «Τι είχαμε τι χάσαμε», «Όλη η ζωή ένας καημός» κ.ά.
Ο Ιούλιος μάς προσφέρει πολλά στοιχεία, που μπορούμε να αντλήσουμε πληροφορίες. Αντίστοιχα με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, μια άλλη ηθοποιός που θα μπορούσε να κάνει μουσική καριέρα ήταν η Κερκυραία Ρένα Βλαχοπούλου, που έφυγε από τη ζωή την 29η Ιουλίου του 2004. Έτσι ξεκίνησε την καριέρα της, σαν τραγουδίστρια δηλαδή από την πατρίδα της, μάλιστα είχε πολύ δυνατό τζαζ προφίλ, φτάνοντας να τραγουδήσει για τον Σάχη της Περσίας, τον Ρεζά Παχλεβί. Πρώτη τραγούδησε τη «Μικρή χωριατοπούλα», που στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940, έγινε «Κορόιδο Μουσολίνι» από τον Γιώργο Οικονομίδη. Σημαντικός παλιός ρεμπέτης ο Ανέστος Δελλιάς, έφυγε από τη ζωή τέλος Ιουλίου του 1944 πολύ νέος, νικημένος από τα ναρκωτικά. Μάλιστα αναφέρεται ως ο πρώτος ρεμπέτης που συνέβη αυτό, ωστόσο με πολύ ιδιαίτερο τρόπο που θα αναλύσουμε σε άρθρο μας για το www.mousikogramma.gr.
Κλείνοντας να αναφέρουμε και την Αλεξάνδρα Κυριακάκη, πιο γνωστή σαν Αλεξάνδρα, που για μια 15ετία περίπου πρωταγωνίστησε στο ελληνικό τραγούδι, αν και χωρίς ιδιαίτερη δισκογραφία. Όμως την επέλεξαν όλοι οι μεγάλοι συνθέτες σε αφιερώματα και διασκευές κυρίως, σημειώνοντας τον Μάνο Χατζιδάκι αλλά και τον Τσιτσάνη μαζί με τον Παπαιωάννου στη δεκαετία του '70. Σταμάτησε τις εμφανίσεις της πολύ νωρίς, σχεδόν στα μέσα της δεκαετίας του '80, παρά την επιμονή του Χατζιδάκι να επανεμφανιστεί. Η Αλεξάνδρα έφυγε από τη ζωή την 25η Ιουλίου 2015.
Ακολουθεί το trivial γεννήσεων και θανάτων για τον μήνα Ιούλιο:
| 1-Ιουλ | Μανώλης Πάππος (1963), Χρήστος Χολίδης (1979) | Πέτρος Αναγνωστάκης (1996) |
| 2-Ιουλ |
| Θοδωρής Γραμμένος (2019), Γιώργος Βιδάλης (1948) |
| 3-Ιουλ | Δημήτρης Κορίζης (1959) | Jim Morisson (1971) |
| 4-Ιουλ | Νίκος Ζιώγαλας (1953), Ηλίας Κατσούλης (1939), Ρένα Στάμου (1930) | Κώστας Καπνίσης (2007) |
| 5-Ιουλ | Ιουλία Καραπατάκη |
|
| 6-Ιουλ | Δημήτρης Παπαδημητρίου (1959) | Γιάννης Σπάθας (2019) |
| 7-Ιουλ | Νίκος Ξυλούρης (1936) | Οδυσσέας Εισαγγελέας (2014) |
| 8-Ιουλ | Νίκος Κατσίκης, Γιάννης Κορίζης (1998) | Ναπολέων Ελευθερίου (2003) |
| 9-Ιουλ |
|
|
| 10-Ιουλ |
| Μίμης Γκιουλέκας (2010) |
| 11-Ιουλ | Χρήστος Νικολόπουλος (1947), Μιρέλα Πάχου (1986), Μάγδα Βαρούχα |
|
| 12-Ιουλ |
|
|
| 13-Ιουλ | Παντελής Κωνσταντινίδης, Δέσπω Διαμαντίδου (1916), Μαριάντα Πιερίδη (1973) | Γιάννης Καλατζής (2017) |
| 14-Ιουλ | Βασίλης Φλώρος (1982) |
|
| 15-Ιουλ | Γιάννης Κατσάμπας (1941), Νότης Μαυρουδής (1945), Θόδωρος Καμπουρίδης, Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943) |
|
| 16-Ιουλ |
|
|
| 17-Ιουλ |
| Γιώργος Μούτσιος (2012) |
| 18-Ιουλ |
| Φλέρυ Νταντωνάκη (1998), Διονύσιος Λαυράγκας (1941) |
| 19-Ιουλ | Πόλυς Κυριάκου (1957), Χριστίνα Μιχαλάκη (1988), Χάρης Μακρής (1984) |
|
| 20-Ιουλ | Πάρις Μήτσου, Αλίκη Βουγιουκλάκη (1934) | Νίκος Λαβράνος (2019) |
| 21-Ιουλ |
|
|
| 22-Ιουλ | Σταύρος Κουγιουμτζής (1932), Φώτης Σιώτας, Πάνος Παπαϊωάννου (1981), Δέσποινα Βανδή (1969), Νίκος Γκάνος (1983) | Μάνος Ελευθερίου (2018), Κώστας Κοφινιώτης (1987), Τώνης Μαρούδας (1988) |
| 23-Ιουλ | Λένα Αλκαίου, Tus (ράπερ) | Αλίκη Βουγιουκλάκη (1996) |
| 24-Ιουλ | Στέλιος Φωτιάδης, Αλέκος Ζαζόπουλος (1966), Έλλη Κοκκίνου (1970) | Ζωή Φυτούση (2017), Νίκος Μαγκάκης (2013), Αλεξάνδρα (Κυριακάκη) (2015) |
| 25-Ιουλ |
|
|
| 26-Ιουλ | Γιάννης Σπανός (1934), Τόλης Βοσκόπουλος (1940), Αρετή Κετιμέ (1989) |
|
| 27-Ιουλ | Αφροδίτη Μάνου (1953), Σοφία Παπάζογλου, Παύλος Σιδηρόπουλος (1948) |
|
| 28-Ιουλ | Νάνσυ Αλεξιάδη (1981) |
|
| 29-Ιουλ | Μίκης Θεοδωράκης (1925), Δημήτρης Χιονάς (1945), Μίλτος Σαχτούρης (1919) | Ρένα Βλαχοπούλου (2004) |
| 30-Ιουλ | Αποστόλης Μόσιος (1983) |
|
Σχολιάστε