Bασίλης Τριάντης: «Τα μουσικά μου βιώματα είναι ένα ψηφιδωτό από μουσικές»

15/4/2021
Σχολιάστε

Γράφει η Ιλένια Χρίστου

«Όλοι κρύβουμε μέσα μας τον δικό μας Πορτολάνο που μας συντροφεύει, τον οποίο ασυνείδητα συμβουλευόμαστε ενώ μας καθοδηγεί στη ζωή. Κάποιες φορές δεν είναι καλοφτιαγμένος και μας ρίχνει σε ξέρες, αλλά κάθε φορά προσθέτουμε αυτές τις "ξέρες" στην εμπειρία μας και τον ξαναφτιάχνουμε καλύτερο. Αυτός ο δίσκος δεν είναι παρά ένας Πορτολάνος μιας ατέρμονης μουσικής διαδρομής».

Με αυτό τον ιδιαίτερο τρόπο ο Πρεβεζάνος λαουτίστας, Βασίλης Τριάντης, μας συστήνει την πρώτη προσωπική δισκογραφική του δουλειά «Πορτολάνος», έχοντας διανύσει μια μακρόχρονη και σημαντική καλλιτεχνική πορεία, μιλώντας στην καρδιά μας και με τα λόγια και με τη μουσική του!

Πώς αποφάσισες μετά από τόσα χρόνια επιτυχημένης καλλιτεχνικής πορείας στον παραδοσιακό χώρο, να κυκλοφορήσεις τον Πορτολάνο, ένα album που κινείται στο πεδίο της world music;

Αυτό δε γίνεται σίγουρα από τη μια στιγμή στην άλλη, υπάρχει μια προεργασία πολλών ετών. Ξεκίνησα μικρός τη μουσική, κάνοντας μαθήματα κλασσικής κιθάρας, ενώ στην εφηβεία μου άκουγα ροκ μουσική. Παράλληλα όμως έχω πάρα πολλά ακούσματα και εικόνες από τα παραδοσιακά πανηγύρια του τόπου μου με τα μεγαλύτερα ονόματα της παραδοσιακής μουσικής, όπου οι γονείς μου με τις παρέες τους γλεντούσαν πολύ συχνά. Μεγαλώνοντας, βρέθηκα ως φοιτητής να παίζω από ροκ σε παρέες μέχρι ρεμπέτικα ως επαγγελματίας πλέον στα ρεμπετάδικα. Αργότερα με «κέρδισε» το λαούτο και ασχολήθηκα σε βάθος με αυτό. Παράλληλα λοιπόν με τη μελέτη της λαϊκής με την ευρύτερη έννοια μουσικής που αγαπούσα και από την οποία στη συνέχεια βιοποριζόμουν, υπήρχε ένας παράλληλος μουσικός κόσμος μελέτης και ακρόασης σε άλλα μουσικά είδη. Ο «Πορτολάνος» λοιπόν είναι στην ουσία μια πρώτη κατάθεση αυτού του παράλληλου μουσικού κόσμου που, ως απωθημένο, όταν ωρίμασε μέσα μου και ήρθε η κατάλληλη στιγμή, βγήκε σχεδόν αβίαστα.

Γιατί επέλεξες τον συγκεκριμένο τίτλο και γιατί ορχηστρική μουσική;

Ο Πορτολάνος είναι ένας χάρτης – λιμενοδείκτης ο οποίος για αιώνες βοηθούσε τους θαλασσοπόρους να ταξιδεύουν, αλλά κυρίως να βρίσκουν απάγκια λιμάνια. Κάποια στιγμή έπεσε στα χέρια μου ένας σύγχρονος Πορτολάνος, γιατί έτσι ονομάζεται σήμερα το εγχειρίδιο με τους κανόνες ασφαλούς ναυσιπλοΐας. Μου έκανε εντύπωση το όνομα και η αγάπη μου για τη θάλασσα με ώθησε να το ψάξω λίγο παραπάνω, όπου και ανακάλυψα ότι η συλλογή Πορτολάνων από το 13ο αιώνα αποτελεί στην ουσία μία συλλογή έργων τέχνης και πολλοί από αυτούς φυλάσσονται και εκτίθενται σε μουσεία και ιδρύματα. Όλο αυτό για κάποιο λόγο με εντυπωσίασε και η σύνδεση με τη μουσική και τα κομμάτια που έγραφα εκείνη την εποχή έγινε πολύ εύκολα.

Όσον αφορά στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης, η ορχηστρική μουσική με γοήτευε και με έλκυε πάντα ως ακροατή και ως μουσικό και την αναζητούσα με κάθε πρώτη ευκαιρία. Για εμένα αποτελεί ίσως την πιο σημαντική πτυχή της τέχνης της μουσικής σε πολλά είδη, από την κλασσική, την τζαζ, τη ροκ, την κινηματογραφική, αλλά και τις παραδοσιακές μουσικές του κόσμου, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής, η οποία έχει να επιδείξει πλούτο οργανικών δεξιοτεχνικών κομματιών. Η ορχηστρική μουσική δημιουργεί ένα περιβάλλον, μέσα στο οποίο σου δίνεται χώρος να φτιάξεις το δικό σου αφήγημα, να κάνεις το δικό σου νοερό ταξίδι, να επιλέξεις και να ανασύρεις εσύ τα συναισθήματα που θα σε συντροφεύσουν σε αυτό, χωρίς να σε επηρεάζει η αφήγηση της ιστορίας και η δύναμη των λέξεων και των νοημάτων που περιέχονται στο στίχο.

Στο δίσκο αυτό συμπράττει μια εντυπωσιακή ομάδα από σπουδαίους μουσικούς. Μίλησέ μας γι' αυτούς...

Νιώθω πολύ τυχερός, που σε αυτή τη δουλειά συμμετείχαν όλοι αυτοί οι σπουδαίοι μουσικοί, που ο καθένας τους έχει ένα σοβαρό καλλιτεχνικό υπόβαθρο. Όχι μόνο γιατί ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, αλλά γιατί αγκάλιασαν αυτή τη δουλειά με αγάπη και υποδειγματικό επαγγελματισμό και την οδήγησαν στην ολοκλήρωσή της.

Ο Βαγγέλης Καρίπης στα κρουστά, ο Δημήτρης Γάσιας στο βιολί, ο Πασχάλης Παπαζούδης στο πιάνο, ο Γιώργος Βεντουρής στο κόντρα μπάσο, ο Αλέξανδος Αρκαδόπουλος στα πνευστά, ο Τάσος Αθανασιάς στο ακορντεόν, ο Βασίλης Κετεντζόγλου στην κιθάρα, ο Σταύρος Παζαρέντζης στο κλαρίνο, ο Νίκος Σαμαράς στην τρομπέτα, ο Πάνος Δημητρακόπουλος στο κανονάκι, ο Διονύσης Μακρής στο ηλεκτρικό μπάσο, ο Πάνος Ηλιόπουλος στο νέυ, ο Κώστας Μερετάκης στα κρουστά, ο Μιχάλης Μπακάλης στα κρουστά και οι Χρήστος Τζιτζιμίκας και Μάρθα Μαυροειδή στα φωνητικά. Καταλυτική η παρουσία των τεχνικών, Γιάννη Μπαξεβάνη στον ήχο καθώς και Γιάννη Πετρόλια στο mastering, οι οποίοι είναι συνυπεύθυνοι για το τελικό ηχητικό αποτέλεσμα. Η συμμετοχή όλων τους ήταν παραπάνω από σημαντική, άλλωστε με τους περισσότερους με συνδέουν σχέσεις φιλίας και έχουμε μοιραστεί πολλές επαγγελματικές αλλά και προσωπικές στιγμές.

Από τη δουλειά αυτή έχει ξεχωρίσει ιδιαίτερα το «Αλμυρό Ποτάμι». Υπάρχει κάποια ιστορία πίσω από αυτό το κομμάτι;

Στα πιο πολλά κομμάτια του δίσκου κρύβεται μια ιστορία. Το "Αλμυρό Ποτάμι" είναι ένα από αυτά.

Το "Αλμυρό Ποτάμι" γράφτηκε το χειμώνα του 2016 κατά τη διάρκεια των καθημερινών θλιβερών απολογισμών σε ανθρώπινες ζωές προσφύγων που προσπαθούσαν να περάσουν στην Ελλάδα.

Αφορμή ήταν η φωτογραφία ενός μικρού προσφυγόπουλου που έκλαιγε αποσβολωμένο, αφού είχε περισυλλεχθεί από τη θάλασσα και το οποίο έμοιαζε καταπληκτικά στον γιο μου, που τότε ήταν πάνω κάτω στην ίδια ηλικία. Το ίδιο απόγευμα έγραψα το "Αλμυρό Ποτάμι". Ποτάμι ονομάζουν οι διακινητές τη στενή λωρίδα θάλασσας που χωρίζει το Δικελί της Τουρκίας από τη Μυτιλήνη. Το λένε έτσι, για να μη φοβούνται οι πρόσφυγες ότι πρόκειται να διασχίσουν ανοιχτή θάλασσα, όμως αυτό δεν το κάνει λιγότερο επικίνδυνο. Είναι ένα αλμυρό ποτάμι, μέσα στο οποίο χάθηκαν πολλές ανθρώπινες ζωές, ανάμεσά τους πολλά παιδιά και οικογένειες.

Ποιοι στάθηκαν οι πιο σημαντικοί μουσικοί δάσκαλοι στο δρόμο σου;

Ο πιο σημαντικός δάσκαλος στο δρόμο μου στάθηκε ο σπουδαίος λαουτιέρης, Χρήστος Ζώτος, ο οποίος μου έμαθε τα μυστικά της τέχνης του λαούτου και με έκανε να το αγαπήσω ακόμα πιο πολύ. Επίσης σημαντικός δάσκαλος για εμένα υπήρξε ο Κώστας Θεοδώρου που με βοήθησε να διευρύνω τη μουσικότητά μου.

Ποιοι είναι οι συνθέτες που σε «καθόρισαν» καλλιτεχνικά και ποια τα μουσικά σου βιώματα;

Ο Αχιλλέας Περσίδης ήταν αυτός που ουσιαστικά μου σύστησε το λαούτο μέσα από τους δίσκους του με το Νότιο Ήχο στα μέσα της δεκαετίας του '90 και με επηρέασε σημαντικά στο να διαμορφώσω κατά κάποιο τρόπο την αισθητική μου στη μουσική, ενώ μου έδειξε αυτό που θα ήθελα να κάνω σε βάθος.

Θα αναφερθώ ξανά στον Κώστα Θεοδώρου, γιατί και η δική του επιρροή όχι μόνο ως δάσκαλου αλλά και ως συνθέτη ήταν εξίσου σημαντική. Τα μουσικά μου βιώματα είναι ένα ψηφιδωτό από μουσικές. Τα διακρίνω σε αυτά που μου προσφέρθηκαν απλόχερα από την παράδοση του τόπου καταγωγής μου, την Πρέβεζα και τις ρίζες μου, όπως προανέφερα, και σε αυτά που βίωσα ως αποτέλεσμα της προσωπικής μου αναζήτησης και ανησυχίας ως νέος άνθρωπος και μουσικός. Θέλω να αναφέρω εδώ πως τη δεκαετία του '90 που ήμουνα πολύ νέος και άρχισα να ψάχνομαι μουσικά και να αγοράζω δισκάκια, υπήρξε ένας δισκογραφικός «οργασμός» ο οποίος ανέδειξε σημαντικούς δίσκους και καλλιτέχνες της ξένης και κυρίως εγχώριας world music, όπως τους Αχιλλέα Περσίδη και Κώστα Θεοδώρου που προανέφερα, τους Mode Plagal, Ara Dinkjian και Night Ark, Τάκη Μπαρμπέρη, ο οποίος τότε συνέπραττε συχνά με τον Πέτρο Λούκα Χαλκιά και άλλους. Όλα αυτά τα ακούσματα υπήρχαν παράλληλα με τη δημοτική και κυρίως τη ρεμπέτικη μουσική, από την οποία τότε βιοποριζόμουν ως κιθαρίστας.

Το περσινό καλοκαίρι παρουσίασες τη δουλειά σου στο Ρωμαϊκό Ωδείο της Αρχαίας Νικόπολης. Ένας υπέροχος χώρος, μέσα όμως στις ιδιαίτερες συνθήκες της πανδημίας. Πώς το αντιμετώπισες και πώς ένιωσες μέσα σε όλο αυτό;

Το Ρωμαϊκό Ωδείο της Νικόπολης, όπως και οι περισσότεροι αρχαιολογικοί χώροι, αποπνέουν μια ιδιαίτερη ενέργεια. Το συγκεκριμένο μνημείο βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση μετά και την αποκατάστασή του και αυτό το κάνει ακόμα πιο επιβλητικό. Είναι ευλογία να μπορείς να επικοινωνήσεις τη δουλειά σου μέσα σε ένα τέτοιο χώρο, παρόλο που αυτό έγινε κατά τη διάρκεια μιας πανδημίας. Ωστόσο, η οργάνωση ήταν άψογη, τηρήθηκαν τα υγειονομικά πρωτόκολλα και ήταν θεωρώ για όλους (μουσικούς και κοινό) μια όμορφη βραδιά που μας ταξίδεψε για λίγο μακριά από την πρωτόγνωρη καθημερινότητα που βιώνουμε.

Πώς βλέπεις καλλιτεχνικά το φετινό καλοκαίρι;

Σίγουρα δεν θα έχουμε και εφέτος ένα φυσιολογικό καλλιτεχνικά καλοκαίρι, με την έννοια πως θα υπάρχουν ακόμη πολλοί περιορισμοί. Είναι γνωστό πως ο κλάδος των μουσικών, όπως και άλλοι κλάδοι της τέχνης, έχει πληγεί σημαντικά. Δεν υπάρχουν περιθώρια πλέον να συντηρηθεί και να επιβιώσει σε μια επανάληψη του ίδιου σκηνικού στο άμεσο μέλλον. Εύχομαι πραγματικά το φετινό καλοκαίρι να είναι η τελευταία σεζόν που βιώνουμε αυτή τη δυσάρεστη εμπειρία.

Ετοιμάζεις κάτι καινούργιο;

Υπάρχουν μουσικές που περιμένουν τη σειρά τους να ηχογραφηθούν, αυτή τη φορά δεν ξέρω όμως αν θα μπούνε όλες σε ένα δίσκο ή θα ηχογραφούνται και θα κυκλοφορούν μεμονωμένα ψηφιακά στο διαδίκτυο με τον καιρό. Πάντως, ναι, ετοιμάζω κάτι χωρίς όμως συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, προσπαθώ απλά να γίνει σύντομα.

Ποιος είναι ο «Πορτολάνος» στη δική σου ζωή;

Θα σου απαντήσω με ένα μικρό κείμενο που έχω γράψει στο εσώφυλλο του cd. “Όλοι κρύβουμε μέσα μας τον δικό μας Πορτολάνο που μας συντροφεύει, τον οποίο ασυνείδητα συμβουλευόμαστε, ενώ μας καθοδηγεί στη ζωή. Κάποιες φορές δεν είναι καλοφτιαγμένος και μας ρίχνει σε ξέρες, αλλά κάθε φορά προσθέτουμε αυτές τις «ξέρες» στην εμπειρία μας και τον ξαναφτιάχνουμε καλύτερο. Αυτός ο δίσκος δεν είναι παρά ένας Πορτολάνος μιας ατέρμονης μουσικής διαδρομής”.