Αφιερώματα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι

David Bowie: Ο άνθρωπος με τα χίλια πρόσωπα

Γράφει ο Κώστας Προβατάς

Ο Ντέιβιντ Ρόμπερτ Τζόουνς (David Robert Jones, 8 Ιανουαρίου 1947 – 10 Ιανουαρίου 2016), γνωστός ως Ντέιβιντ Μπόουι (David Bowie), ήταν δημοφιλής Άγγλος τραγουδιστής, τραγουδοποιός και ηθοποιός. Το επώνυμο το έκανε Bowie, για ν' αποφύγει την σύγχυση με τον Davy Jones των "The Monkees". Και ας αρχίσουμε από… το τέλος!

Σε μία από τις μεγαλύτερες μουσικές εκδοτικές εταιρείες του κόσμου, την Warner Chappel Music, πέρασε η διαχείριση ολόκληρου του μουσικού καταλόγου του Ντέιβιντ Μπόουι στις αρχές αυτής της χρονιάς (2022). Παρότι δεν δόθηκαν στη δημοσιότητα οικονομικές λεπτομέρειες, πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα deal που υπερβαίνει τα 250 εκατ. δολάρια, καθώς το ρεπερτόριο του «Λευκού Δούκα της ροκ», θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί… ατόφιο χρυσάφι. Οι αριθμοί εξάλλου μιλάνε από μόνοι τους:

26 ολοκληρωμένα studio άλμπουμ, μεταξύ των οποίων τα εμβληματικά «Space Odity», «Let's Dance», «The Rise and the Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars», «Heroes», το κύκνειο άσμα του «Blackstar», κ.ά. που έχουν πουλήσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως, 111 σίνγκλς, 51 μουσικά βίντεο, κομμάτια που έγραψε για σάουντρακ ταινιών, μια τεράστια συνολικά περιουσία τεράστιας καλλιτεχνικής αλλά και εμπορικής αξίας!

Η νέα αυτή συμφωνία ήρθε έναν χρόνο μετά την ανακοίνωση της συνεργασίας των κληρονόμων του Ντέιβιντ Μπόουι και της δισκογραφικής εταιρείας Warner Music Group για τη διαχείριση, σε παγκόσμιο επίπεδο, του μουσικού υλικού των άλμπουμ που ηχογράφησε από το 1968 έως το 1999. Κατά το παρελθόν ο διάσημος καλλιτέχνης, είχε συνεργαστεί και με άλλες δισκογραφικές, εκδοτικές ακόμη και επενδυτικές εταιρείες όσον αφορά στη διαχείριση των πνευματικών δικαιωμάτων της μουσικής του. Ο ίδιος εξάλλου είχε προβλέψει από τις αρχές του 2000 την κρίση που έρχεται στις παραδοσιακές μουσικές πωλήσεις και έκανε κινήσεις, προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα.

O Bowie έφυγε από τη ζωή πριν από 6 χρόνια, το 2016, δύο μέρες, αφού κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Blackstar", γιορτάζοντας τα 69α γενέθλιά του στις 8 Ιανουαρίου του ίδιου χρόνου. Το πρώτο του single στο Top40 του Ηνωμένου Βασιλείου, ήταν στα 1969 το "Space Oddity", που έφτασε Νο1 το 1975. Ωστόσο δεν ήταν το μόνο, αφού έκανε πέντε τραγούδια του Νο1 στο Ηνωμένο Βασίλειο τα επόμενα χρόνια. Στις Η.Π.Α. αντίστοιχα, ο Bowie έκανε δύο US No.1 singles, το "Fame" (1975) και το "Let's Dance" (1983). Οι πωλήσεις των δίσκων του εκτιμώνται σε 140 εκατ. παγκοσμίως, νούμερο που τον έχει κατατάξει πολύ ψηλά στη λίστα με τους εμπορικότερους μουσικούς καλλιτέχνες.

Σε ηλικία 13 χρόνων, εμπνευσμένος από τη μουσική jazz, ξεκινά μαθήματα σαξόφωνου. Τα πρώτα συγκροτήματα στα οποία συμμετείχε - The Kon Rads, The King Bees, The Mannish Boys, The Lower Third - τον εισήγαγαν στον κόσμο της μουσικής ποπ και το 1966 αποφασίζει να ξεκινήσει την δική του καριέρα, ως Ντέιβιντ Μπόουι (David Bowie).

"David Bowie" λεγόταν το πρώτο άλμπουμ του που κυκλοφόρησε την 1η Ιουνίου 1967 στο Ηνωμένο Βασίλειο και την 1η Αυγούστου του ίδιου έτους στις Η.Π.Α., από την Deram Records. Η Deram τον έδιωξε ωστόσο τον Απρίλιο του 1968, διότι το άλμπουμ δεν πήγε εμπορικά, όπως περίμεναν. Η Deram Records, ξανακυκλοφόρησε αυτό το άλμπουμ το 1988, αφού ο Bowie πια "πουλούσε", ενώ και το 2010 το κυκλοφόρησε σε μια ακόμα deluxe edition.

Ο Bowie φεύγοντας από την Deram Records, έκανε ένα μικρό μουσικό φιλμ, το "Love You till Tuesday" το 1969 μήπως μπορέσει να βρει νέα εταιρεία.

Στο φιλμ ανακυκλώθηκαν πολλά τραγούδια από το πρώτο του άλμπουμ, αλλά ταυτόχρονα ακούστηκε το καινούριο τότε "Space Oddity". Ο τίτλος αυτός χρησιμοποιήθηκε και για το δεύτερο άλμπουμ του, αλλά μεταγενέστερα. Διότι το δεύτερο άλμπουμ ονομάστηκε κι αυτό "David Bowie" και κυκλοφόρησε από την Philips στην Αγγλία με τον τίτλο αυτόν, αλλά στις Η.Π.Α. στις 14 Νοεμβρίου 1969 σαν "Man of Words/Man of Music" από την Mercury. Τον τίτλο "Space Oddity" τον έδωσε η RCA Records, όταν επανακυκλοφόρησε το άλμπουμ το 1972. Ο τίτλος αυτός ήταν του πρώτου τραγουδιού του άλμπουμ, που ήδη είχε πάει στο Νο 5 του αγγλικού chart. To 2019 κυκλοφόρησε ξανά, σαν μέρος του Βox Conversation Piece, αλλά διαφοροποιημένο σε remix και πιο long play έκδοση από αυτήν του 1969.

Το άλμπουμ "The man who sold the world" ηχογραφήθηκε, με τη συμμετοχή του κιθαρίστα Mick Ronson, η τεχνική του οποίου αποτέλεσε την απαρχή του heavy metal ύφους.

Κυκλοφόρησε το 1971, με τον Bowie να ταξιδεύει για πρώτη φορά στην Αμερική. Ακολούθησαν τα άλμπουμ "Hunky dory" (στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν και οι επιτυχίες "Changes" και "Life on Mars") και "The rise and fall of Ziggy Stardust & The Spiders from Mars", που αμέσως έγιναν κλασσικά.

Στη συνέχεια άλλαξε το μουσικό του στυλ και το 1975 έγινε διάσημος στην Αμερική με το άλμπουμ "Young Americans" (όπου συνεργάστηκε και με τον John Lennon) και το τραγούδι Fame, που έφτασε στο νούμερο 1. Η καριέρα του συνέχισε χωρίς σημαντικές επιτυχίες για την υπόλοιπη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, ωστόσο στις αρχές της επόμενης σημείωσε ξανά επιτυχία με το άλμπουμ "Scary Monsters" (And Super Creeps), από το οποίο ξεχώρισε το "Ashes to Ashes" και το αντίστοιχο βίντεο κλιπ. Το 1983 κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Let's dance", το οποίο περιλαμβάνει πολλά επιτυχημένα τραγούδια σε πιο έντονο ποπ και φανκ ύφος.

Στην αρχική του έκδοση το 2004, όπως και κατόπιν της αναθεώρησης του 2010, ο κατάλογος από το αμερικάνικο ψυχαγωγικό περιοδικό Rolling Stone (RS) με τα "500 κορυφαία τραγούδια όλων των εποχών"(The RS 500 Greatest Songs of All Time), περιλαμβάνει 4 δικής του δημιουργίας και εκτέλεσης, τα οποία είχαν κυκλοφορήσει όλα ως "κομμάτι" άλμπουμ σε δίσκο βινυλίου 33 στροφών/λεπτό (LP) και επίσης, με εξαίρεση ένα, ως σινγκλ 45 στροφών (μικρός δίσκος). Επίσης, έχει καταγραφεί ιστορικά για τη συμμετοχή του σε δυο διαχρονικές επιτυχίες,

"Lust for Life" του Iggy Pop (1977) — μουσική δική του (γραμμένη αρχικά σε ουκουλέλε), συνοδευτικά φωνητικά, πιάνο, συμπαραγωγή με τον τραγουδιστή, ως μέλη των τριών "Μπιούλι Μπρά(δερ)ς".

"Walk on the Wild Side" του Lou Reed (1972) — παραγωγή από κοινού με τον Μικ Ρόνσον, κιθαρίστα, όπως είπαμε παραπάνω στους Spiders from Mars, το τότε συγκρότημα του Bowie και επί μακρόν συνεργάτη του.

To 1975 εγκαθίσταται στο Los Angeles, πρωταγωνιστώντας και στην ταινία επιστημονικής φαντασίας «Ο Άνθρωπος που Έπεσε στη Γη» του Νίκολας Ρεγκ, ενώ κατόρθωσε να διεισδύσει και στο κινηματογραφόφιλο κοινό της Αμερικής (και όχι μόνο), εμφανιζόμενος στην ταινία "Basquiat", δίπλα στους Gary Oldman, Christopher Walken, Dennis Hopper, υποδυόμενος τον Andy Warhol.

Η πρώτη κινηματογραφική εμφάνισή του έγινε όμως το 1967 στην ταινία μικρού μήκους «The Image». Προβλήθηκε σε έναν κινηματογράφο που έπαιζε μόνο ακατάλληλες ταινίες και έκτοτε το φιλμ είχε χαθεί στις αποθήκες.... Η ταινία είχε προϋπολογιστεί να έχει διάρκεια 30 λεπτά, αλλά γυρίστηκαν μόλις 7. Τελικά η διάρκειά της έφθασε τα 13 λεπτά. Αυτό το κατάφεραν με βασανιστικά μεγάλη εισαγωγή τίτλων. Το ίδιο έγινε και με τους τίτλους τέλους. Όπως είπε και ο σκηνοθέτης, Μάικλ Άρμστρονγκ, ήταν η μόνη ταινία που μεγάλωσε στο μοντάζ. Η ταινία κρίθηκε ως ακατάλληλη, επειδή έδειχνε πολλές βίαιες σκηνές. Η προβολή έγινε μόνο σε έναν κινηματογράφο που συνήθως είχε ταινίες ερωτικού περιεχομένου. Μάλιστα ο Μπάουι ξετρελαινόταν να βλέπει τις αντιδράσεις των θεατών, όταν έπαιζε ξαφνικά η ταινία ανάμεσα σε δύο πορνό...

Συνολικά, αν υπολογίσει κανείς την κινηματογραφική καριέρα του Bowie θα την βρει εξίσου εντυπωσιακή όσο τη μουσική. Έκανε 17 ετών την πρώτη εμφάνιση στην τηλεόραση, ως εκπρόσωπος των μακρυμάλληδων! Υποδύθηκε τον εξωγήινο, τον πράκτορα του FBI, τον Πόντιο Πιλάτο στο "Last Temptation of Christ" του Σκορσέζε (και του Νίκου Καζαντζάκη), αλλά και τον Νίκολα Τέσλα στο "Prestige". Αρνήθηκε το ρόλο του κακού στην "Τζέιμς Μποντ" ταινία "A view to a kill", ενώ δυο φορές οι σκηνοθέτες τον προτίμησαν έναντι του Sting σε σημαντικούς κινηματογραφικούς ρόλους.

Η Ιμάν, ο έρωτας του Bowie, γεννήθηκε στη Σομαλία και περιπλανήθηκε, ως πρόσφυγας. Πριν γίνει κορυφαίο μοντέλο, ο Τύπος την παρουσίαζε ως μια Αφρικάνα που έβοσκε πρόβατα. Μιλούσε 5 γλώσσες και είχε άριστη μόρφωση...

Ο Μπάουι και η Ιμάν έμειναν μαζί μέχρι το τέλος. Στον προσωπικό λογαριασμό της στο Instagram, η Ιμάν ανέβασε μία φωτογραφία του Μπάουι ντυμένου ως Ziggy Stardust και τα λόγια:

«Μερικές φορές, δεν θα μάθεις ποτέ την πραγματική αξία μιας στιγμής, μέχρι να γίνει ανάμνηση»....

Πριν από την Ιμάν, ο Bowie είχε έναν άλλον γάμο με την Angie Barnett (για την οποία και λέγεται ότι γράφτηκε το περίφημο τραγούδι "Angie" των Rolling Stones, όντας μεγάλος έρωτας του Mick Jagger), μοντέλο κυπριακής καταγωγής, που είχε μάλιστα σπουδάσει για ένα διάστημα στην Κύπρο. Γνώρισε τον Bowie στα 19 της, όταν άρχιζε να γίνεται γνωστός με το τραγούδι «Space Oddity». Παντρεύτηκαν ένα χρόνο αργότερα και πολλοί την κατηγόρησαν ότι φερόταν περισσότερο, ως μάνατζερ παρά ως σύζυγός του. Στο μεγαλύτερο μέρος του έγγαμου βίου τους, ο Bowie ήταν εθισμένος στην κοκαΐνη και είχε ελάχιστη επαφή με την πραγματικότητα. Ταυτόχρονα κυκλοφορούσαν φήμες ότι ήταν ομοφυλόφιλος και ότι διατηρούσε σχέση με τον Μικ Τζάγκερ... Κι αυτό το επιβεβαίωσε πανηγυρικά η ίδια η Άντζι Μπάρνετ. Στις 4 Μαΐου του 1990, σε συνέντευξή της, "ισχυρίστηκε" ότι έχει πιάσει πολλές φορές τον Ντέιβιντ στο κρεβάτι με άντρες. Κορυφαία όλων, η φορά που τον βρήκε με τον Μικ Τζάγκερ. Λίγο καιρό αργότερα, σχολιάζοντας το ίδιο θέμα, η Άντζι άλλαξε λίγο την ιστορία:

«Εντάξει, μπορεί να ήταν γυμνοί, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν κοιμούνταν απλώς μαζί»...

Το 1972, σε συνέντευξή του στο περιοδικό “Melody Maker” είχε δηλώσει:

«…είμαι και ήμουν πάντα γκέι, από τότε που δεν με ήξερε κανείς».

Ήταν από τους πρώτους διάσημους που προέβαιναν σε μια τέτοια αποκάλυψη. Βέβαια, ως άριστος γνώστης της σόου μπιζ, ήξερε ότι αυτή του η δήλωση θα είχε πολλά οφέλη. Μερικά χρόνια αργότερα, μιλώντας στο “Playboy”, ο διάσημος μουσικός είπε:

«Είμαι αμφιφυλόφιλος και αυτό με έχει βοηθήσει πολύ, το έχω εκμεταλλευτεί στο έπακρο».

Για να έρθει και να καταλήξει (;) για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις το 1983, στο περιοδικό Rolling Stone:

«Είμαι ετεροφυλόφιλος και ήταν η μεγαλύτερη βλακεία της ζωής μου, όταν είπα ότι είμαι αμφιφυλόφιλος»...

Οι βραβεύσεις που του έχουν γίνει είναι πάμπολλες για τη συνεισφορά του, οι πιο σημαντικές είναι: Rock and Roll Hall of Fame (1996), Βραβείο Γκράμι για Συνολική Προσφορά (2006), Webby Lifetime Achievement Award (2007), Grammy Hall of Fame (1998), Βραβείο Satum καλύτερου ηθοποιού (1976), Rolling Stone's 100 Greatest Artists of All Time (2004), 100 Greatest Britons (2002), Ταξιάρχης του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, Science Fiction and Fantasy Hall of Fame (2013) και Ταξιάρχης των Τεχνών και των Γραμμάτων.

Στις 8 Ιανουαρίου του 2016, την ημέρα των γενεθλίων του, ο David Bowie κυκλοφορεί το 25ο άλμπουμ του, με τίτλο "Blackstar".

Στο τεύχος του περιοδικού "Uncut" του Μαρτίου '08, συνεργάτες και διάσημοι θαυμαστές του Bowie επιλέγουν τα καλύτερα κομμάτια της καριέρας του.

30. In The Heat Of The Morning (Alex Turner και Miles Kane)

29. Boys Keep Swinging (Adrian Belew)

28. Moonage Daydream (Dave Gahan – Depeche Mode)

27. Station To Station (Stephen Morris)

26. Always Crashing In The Same Car (Ricky Gardiner – κιθαρίστας των Low)

25. Can't Help Thinking About Me (Steve Van Zandt)

24. Drive-In Saturday (Morrissey)

23. Kooks (Rufus Wainwright)

22. Sunday (Tony Visconti)

21. The Bewlay Brothers (James Murphy – LCD Soundsystem)

20. Letter To Hermione (Ricky Gervais)

19. Oh! You Pretty Things (Phil May – The Pretty Things)

18. Rock'n'Roll Suicide (Mark Almond)

17. Young Americans (Slash)

16. The Man Who Sold The World (Lulu)

15. Sound & Vision (Alex Kapranos – Franz Ferdinand)

14. John, I'm Only Dancing (Siouxsie Sioux)

13. Diamond Dogs (Herbie Flower μπασίστας των Diamond Dogs)

12. All The Young Dudes (Robert Wyatt)

11. The Jean Genie (Johnny Marr)

10. Let's Dance (Jimmy Page)

9. Life On Mars (Mick Rock – φωτογράφος)

8. Changes (Guy Garvey – Elbow και Keith Richards – The Rolling Stones)

7. Rebel Rebel (Rodney Bingenheimer – Dj)

6. Ashes To Ashes (Robert Del Naja – Massive Attack)

5. Space Oddity (Sufjan Stevens)

4. Starman (Woody Woodmansey – ντράμερ των Spiders From Mars)

3. Fame (Dave Grohl)

2. Ziggy Stardust (Peter Buck – REM)

1.Heroes (John Cale)

Και η δική μας επιλογή από τον τεράστιο αυτόν καλλιτέχνη, τον άνθρωπο με τα «χίλια πρόσωπα» είναι η παρακάτω:

Wild is the Wind

Album: Station to Station (1976)

    Μοιραστείτε το άρθρο:

    ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ

    Ο Σταμάτης στη δισκογραφία

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Xρήστος Κολοκοτρώνης: Εγώ με την αξία μου...

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Μεγάλος γλεντζές ο Χρήστος, πολύ μεγάλος. Ήτανε,...

    Συνέχεια

    Γιάννης Ρίτσος: Ένας αιώνας ενός έθνους σε μια ζωή

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Αν κάποιος θα ήθελε να διαβάσει την ιστορία του περασμένου αιώνα,...

    Συνέχεια

    Nότης Περγιάλης: Πάμε μια βόλτα στο φεγγάρι...

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Η λογοτεχνία είναι μια ζωντανή πραγματικότητα και ο λογοτέχνης οφείλει να...

    Συνέχεια

    Oδυσσέας Ελύτης - Τα ποιήματα που τραγουδήσαμε

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Οι λέξεις που ξεκινούσαν από «ελ» μου ασκούσαν πάντα...

    Συνέχεια

    Γιάννης Σπανός - Πιο πάνω κι απ' την μαρκίζα

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Γεια σας, είμαι ο Γιανί Σπανός», δεν το ήθελα...

    Συνέχεια

    Ιστορίες τραγουδιών εν έτει... 1940

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Παρά το γεγονός ότι η αρνητική απάντηση του Ιωάννη Μεταξά προς τους...

    Συνέχεια

    Παντελής Βούλγαρης - Τα τραγούδια από τις ταινίες του

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Ο Παντελής Βούλγαρης είναι ένας σημαντικός σκηνοθέτης μας, γεννημένος...

    Συνέχεια

    Ο Μάνος του Τρίτου

    Γράφει η Μίνα Μαύρου Εικοσιτρείς Οκτωβρίου του 1925 ο Μάνος Χατζιδάκις...

    Συνέχεια

    Διονύσης Θεοδόσης - Ένα μεγάλο γιατί...

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Συμπληρώθηκαν 29 χρόνια από το θάνατο του Διονύση Θεοδόση (1993&ndash...

    Συνέχεια