Aντώνης Ρεπάνης- Ένας αϊτός γκρεμίστηκε
Γράφει ο Κώστας Προβατάς
«Είχα μέσα μου να δώσω, όχι μόνο να πάρω», έλεγε το 2018 ο Αντώνης Ρεπάνης σε συνέντευξή του στον Γιάννη Αλεξίου. Ένας καλλιτέχνης που δεν απασχόλησε ποτέ κανέναν με την προσωπική του ζωή, ένας καλλιτέχνης με ήθος και εργατικότητα.
Ο Αντώνης Ρεπάνης, γεννήθηκε το 1933 στο Περιστέρι και στην καριέρα του εμφανίστηκε σε όλα τα μεγάλα κέντρα του λαϊκού τραγουδιού (Τριάνα, Φαληρικόν, Τζίμης ο Χοντρός, Περιβόλας) στο πλευρό όλων των μεγάλων ερμηνευτών και καλλιτεχνών γενικότερα. Ερμηνευτής, δεξιοτέχνης της κιθάρας, συνθέτης, καθιερώθηκε τη δεκαετία του '60 με τραγούδια των Τσιτσάνη, Χιώτη και Μπακάλη μεταξύ άλλων. Ο Μπάμπης Μπακάλης που το 1958 τον σύστησε στην Κολούμπια κι έκανε τον πρώτο μικρό του δίσκο «Τα Μάτια Μου Θα Πάρω», στις 45 στροφές. Για τον ίδιο στιχουργό έγραψε μουσική αργότερα στο «Όλος Ο Κόσμος Με Μισεί», που έγινε μεγάλη επιτυχία.
Από τότε και μετά έγινε ο συνθέτης αλλά και εκτελεστής μεγάλων επιτυχιών, μεταξύ των οποίων τα πιο γνωστά: «Γιατί κοντά μου κάθεσαι ακόμα», «Δυο γυναίκες, δυο αγάπες», «Έχω μια μεγάλη αγάπη», «Μόνο εσύ με κράτησες», «Πάνε οι ελπίδες μου», «Σήκω κοπέλα μου», (πρώτη εκτέλεση), «Ανεβαίνω σκαλοπάτια», «Παράνομος δεσμός», «Γιατί γλυκιά μου κλαις», «Είναι η σκέψη μου η τρελή» (ερμηνευτής). Στην ιστορία θα μείνει η θρυλική «Διπρόσωπη» σε στίχους της Ευτυχίας Παπαγιαννόπουλου. Το τραγούδι γράφτηκε το 1971 και όπως είχε δηλώσει ο ίδιος:
"Η «Διπρόσωπη», είναι ένα τραγούδι που αντέχει εδώ και τέσσερις δεκαετίες και πάει για την πέμπτη. Την έγραψα το 1971. Οι στίχοι είναι της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Την γνώρισα όταν έμενα στην Κυψέλη. Συμπτωματικά τρώγαμε στο ίδιο εστιατόριο. Ήξερε βέβαια ποιος είναι ο Ρεπάνης και τι κάνει και μια μέρα εκεί που τρώγαμε, μου λέει: "Για κοίτα, ρε Αντώνη, ένα στίχο" και μου δείχνει την «Διπρόσωπη». Με το που το διαβάζω, της λέω: "Εντάξει, Ευτυχία". Παίρνω το χαρτί, πάω σπίτι και σε μια ώρα είχα γράψει την μουσική. Κατάλαβα ότι ήταν μεγάλο τραγούδι, μάλιστα πήρα στο τηλέφωνο την γυναίκα μου -τότε ήμασταν ακόμη αρραβωνιασμένοι- και της το τραγούδησα".
Στην ιστορία όμως θα μείνουν και οι συνεργασίες του με τον μεγάλο Στράτο Διονυσίου: «Αγάπη μου επικίνδυνη», «Παλιατζής», «Χτες το βράδυ στην ταβέρνα», «Στης αγάπης μας το στέκι», «Άστε με απόψε μοναχό» (τραγούδι που ερμήνευε κι ο ίδιος πολύ συχνά), «Ένας αητός γκρεμίστηκε» (της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου και πάλι), «Τ' αγκάθια της καρδιάς σου» (ο ίδιος ο συνθέτης το τοποθετεί στα καλύτερα της καριέρας του).
Με τον Πάνο Γαβαλά: «Πού να γυρνάς», «Στο σταυροδρόμι», «Έτσι είναι πάντα μ' ένα αντίο», έδωσε στον Λευτέρη Μυτιληναίο τη σπουδαία επιτυχία «Ποια είσαι εσύ», στον Δημήτρη Κοντολάζο το «Ποιος είν' ο χαμένος», ενώ είχε πιστέψει πολύ στον άδικα και πρόωρα χαμένο Κώστα Κόλλια (1980), που του είχε γράψει το αγαπημένο «Περιεχόμενο μηδέν». Και, ειρήσθω εν παρόδω, ο Κόλλιας το τελευταίο τραγούδι που είπε στο κέντρο του, πριν σκοτωθεί εκείνο το μοιραίο ξημέρωμα του Ιουνίου, ήταν του Αντώνη Ρεπάνη το «Δυο χέρια έχεις βρε ζωή», που πρώτος ερμήνευσε ο Γαβαλάς (σε στίχους Μιχάλη Γαβριηλίδη).
Συνέχισε σε ανάλογους ρυθμούς και στα χρόνια του '80, προσφέροντας στους Ρίτα Σακελλαρίου, Πίτσα Παπαδοπούλου, Γιώργο Μαργαρίτη, Μαίρη Μαράντη κ.ά. δυνατά σουξέ («Μα τι λέω», «Είσαι το κάτι άλλο», «Πωλούνται όνειρα», «Θυσιάστηκα»).
Για 20 χρόνια είχε μετατρέψει την «Αστροφεγγιά» στα Κάτω Πατήσια σε δικό του στέκι, όπου παρέδιδε ιδιαίτερα μαθήματα στους πιστούς που συνέρρεαν, για να τον απολαύσουν. Μέχρι τα τελευταία του χρόνια έδινε την μάχη στο πάλκο για το καλό και γνήσιο λαϊκό τραγούδι. Με τέτοιον τρόπο μάλιστα που, δεν είναι τυχαίο, η νεολαία της σημερινής εποχής γέμιζε ασφυκτικά το όμορφο αυτό μαγαζί. Όσον αφορά στο περίτεχνο παίξιμό του στην κιθάρα, ταυτόχρονα προσομοιώνοντας την παρουσία του στην «Αστροφεγγιά», ο Ρεπάνης έλεγε:
«Όταν έχεις παίξει κιθάρες σε μεγάλους... τι να πω τώρα. Όταν είσαι με τον Καζαντζίδη ή με τον Τσιτσάνη και τον Παπαϊωάννου και από πάνω σου περνάει όλο το πρόγραμμα. πρέπει τα χέρια σου να ζωγραφίζουν. Τώρα στην «Αστροφεγγιά» κρατάω το τέμπο με το μπαγλαμαδάκι μου».
Εξάλλου γνώριζε καλά την ιστορία του λαϊκού τραγουδιού, έχοντας ο ίδιος ερμηνεύσει Βαμβακάρη, Τσιτσάνη, Λαύκα μέχρι και Καλδάρα.
Ο Αντώνης Ρεπάνης (1933-2019) υπήρξε από τους πιο συνεπείς και διαχρονικούς μουσικούς της γενιάς του. Συνεπής σε αυτό που έκανε, να δημιουργεί συχνά πυκνά επιτυχίες δηλαδή, να αφήνει παρακαταθήκη για το μέλλον, να βρίσκει το δικό του ρυθμό στο παίξιμο και στις συνθέσεις του. Αυτό το ρυθμό που, σαν τους μεγάλους συνθέτες, έλεγες «αυτός είναι Ρεπάνης». Παρών σε μεγάλες επιτυχίες σπουδαίων καλλιτεχνών και μάλιστα στα αρχικά τους βήματα, δίπλα σε μεγάλους στιχουργούς που ανέδειξε με τη μουσική του τα λόγια τους, Ο ίδιος δε χρειαζόταν παρά ένα μισάωρο, έτσι έλεγε, για να «συλλάβει» και να συνθέσει τη μουσική σε κάποιους στίχους ή γενικότερα να συνθέσει μουσική. Με τον τρόπο αυτόν έγραψε εκατοντάδες τραγούδια, όμως με το κλάσμα των επιτυχιών να είναι θετικό, αφού κυρίως τα τραγούδια αυτά γίνονταν επιτυχίες.
Γράφει ο Κώστας Μπαλαχούτης στην «Ιστορία του Λαϊκού Τραγουδιού»:
«Σταμάτησε να δίνει τραγούδια του και έλεγε όχι και σε υψηλά χρηματικά αντίτιμα, αφού η δισκογραφία ακόμη κινούνταν ικανοποιητικά. Και μιλάμε και για ερμηνευτές, αξιώσεων, παλαιότερους και νεότερους.
Όταν τον ρώτησα κάποια στιγμή, γιατί επιμένει στη θέση αυτή, αφού γνώριζα πως συνέχιζε να δημιουργεί, μου απάντησε»:
«Έχω γράψει την ιστορία μου στο βιβλίο: Λαϊκό Τραγούδι. Για να δώσω τραγούδια μου πρέπει να υπάρχει πολύ σοβαρός λόγος. Όταν έχω γράψει «Παλιατζή» και «Διπρόσωπη», τι παραπάνω να πω. Και ειδικά όταν οι συνθήκες και το γενικότερο κλίμα δεν είναι ευνοϊκά. Έχω αφήσει τις σφραγίδες μου, θέλω να παραμείνω κλασσικός…»
Σχολιάστε