Nίκος Παπάζογλου: «Εγώ δεν είμαι ποιητής...»
Γράφει ο Κώστας Προβατάς
Ο Νίκος Παπάζογλου (20 Μαρτίου 1948 – 17 Απριλίου 2011) κατάφερε να έχει πολλά παρατσούκλια και να τα διατηρεί, ενώ οι λόγοι που τα απέκτησε αποδεικνύονται όλοι… λογικοί. Το ίδιο λογικά, θα έλεγε κανείς, έκανε τελικά την ανάποδη καριέρα από αυτήν που αρχικά (ίσως) ονειρεύτηκε. Ο «Ινδιάνος» λοιπόν, ο «Κεραμιδόγατος», ο «Πουσπούλ», ο «Κατσαβιδάκιας», ο «Παπάζης», ο σπουδαίος «εργάτης» της ελληνικής μουσικής ξεκίνησε -και πάλι λογικά- να τραγουδάει ροκ κάπου στα μέσα της δεκαετίας του '60, όντας μεγάλος θαυμαστής του Bob Dylan.
Τραγούδησε και για τους Olympians, μεταξύ άλλων βημάτων της νεανικής του περιόδου, αντικαθιστώντας τον Πασχάλη (Αρβανιτίδη) το 1967 στα 19 του χρόνια όταν εκείνος ήταν φαντάρος, ενώ και τα πρώτα του τραγούδια τα έγραψε για τον συγκεκριμένο τραγουδιστή. Θες αυτό, θες το άλλο το γύρισε και έκανε εμφανίσεις στη Θεσσαλονίκη, που αφορούσαν σε τραγούδια χορευτικά. Μέχρι να λειτουργήσει το επιχειρηματικό του δαιμόνιο, παράλληλα όμως με το πάθος του για τη μουσική και τον καλό ήχο. Έτσι δημιουργήθηκε το στούντιο ηχογραφήσεων «Αγροτικόν» το 1977 στην Τούμπα.
Το «Αγροτικόν» έγινε σήμα κατατεθέν των καλλιτεχνών που δεν είχαν στούντιο ηχογραφήσεων στη Θεσσαλονίκη, παράλληλα όμως ο Νίκος Παπάζογλου υπήρξε εξαιρετικός μηχανικός ήχου, κάτι που έδινε ουσία μεγαλύτερη στις ηχογραφήσεις. Ο πρώτος δίσκος που ηχογραφήθηκε στο studio του Νίκου Παπάζογλου ήταν «Η εκδίκηση της Γυφτιάς» (Lyra 3308 LP-CD, παραγωγή του Διονύση Σαββόπουλου). Η μουσική του Νίκου Ξυδάκη στα 11 από τα 13 τραγούδια, οι στίχοι του Μανώλη Ρασούλη στα 12, η ερμηνεία των Δημήτρη Κοντογιάννη, Σοφίας Διαμαντή και Νίκου Παπάζογλου (κυρίως) που έγραψε και μουσική στα «Κυρ Διευθυντά Των Δίσκων» και «Κανείς Εδώ Δεν Τραγουδά». Το άλμπουμ αυτό έχει καταγραφεί ως ένα από τα σπουδαιότερα της ελληνικής δισκογραφίας (Discogs image).
Ο Νίκος Παπάζογλου είναι υπεύθυνος για πολλά στο ελληνικό τραγούδι και τη δισκογραφία μας, που- σε μεγάλο βαθμό- αναβαθμίζουν την πολιτιστική μας κληρονομιά που αφορά στη σπουδαία τέχνη της μουσικής. Υπήρξε, όπως αναφέραμε, ο ιδρυτής ενός σπουδαίου στούντιο, όπου εκεί εργάστηκε ως μηχανικός ήχου στην ηχογράφηση των πρώτων δίσκων που κυκλοφόρησαν οι θρυλικές Τρύπες αλλά και σε δίσκους των Φατμέ, των Χειμερινών Κολυμβητών, του Σωκράτη Μάλαμα, του Παύλου Παυλίδη, του Θανάση Παπακωνσταντίνου, του Γιώργου Ζήκα, της Ελένης Τσαλιγοπούλου καθώς και σε πολλές σπουδαίες ανεξάρτητες Rock και Jazz μπάντες της Θεσσαλονίκης, αλλά το είχε χρησιμοποιήσει και ο Μάνος Χατζιδάκις, όταν ηχογραφούσε για το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος.
Είναι εκείνος που ανέβασε στη σκηνή ουσιαστικά τον Σωκράτη Μάλαμα, να πει κάποια τραγούδια, όντας μέλος του συγκροτήματός του, αλλά και τον Ορφέα Περίδη, επιμένοντας να τραγουδήσει την περίφημη «Φωτοβολίδα», ενώ ο ίδιος ερμήνευσε για πρώτη φορά το «Φεύγω» στο άλμπουμ του, «Σύνεργα». Αν τονίζαμε κάτι παραπάνω για τη «Σχολή της Θεσσαλονίκης» που γεννήθηκε με το «Αγροτικόν», ήταν το «Χαράτσι», ο δίσκος που πάντρεψε το ροκ, το τσέλο, την ηλεκτρική κιθάρα αλλά και το μπαγλαμαδάκι. Ήταν ο πρώτος προσωπικός δίσκος του. Περιέχει 9 δικά του τραγούδια και 2 γραμμένα από τη Βάσω Αλαγιάννη και τον Μανώλη Ρασούλη. Το CD περιέχει και τον δεύτερο δίσκο του «Μέσω Νεφών» (Lyra 3369 LP-CD, παραγωγή του Νίκου Παπάζογλου).
ΜΙΚΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ
Μετά το σεισμό του 1978 στην Θεσσαλονίκη, πήγε στο σπίτι του Διονύση Σαββόπουλου στο Πήλιο, ενώ η οικογένειά του πήγε στην Αμερική. Η διαμονή του στο Πήλιο έμελλε να είναι κομβική για τη μουσική αλλά και τον ίδιο, αφού γνώρισε μια κοπέλα που την αγάπησε, όμως δεν ήθελε να δημιουργήσει κάτι εξωσυζυγικό. Η ιστορία αυτή δημιούργησε τον περίφημο «Αύγουστο», ένα βιωματικό τραγούδι, όπως είχε επισημάνει ο ίδιος. Και ένα τραγούδι που έμεινε δυο χρόνια στο συρτάρι, γιατί δεν το είχε εγκρίνει ο προσωπικός του φίλος και ποιητής, Ντίνος Χριστιανόπουλος. Και το απέρριπτε ως τραγούδι γιατί το θεωρούσε ποίημα, μέχρι που το άκουσε μελοποιημένο και τελικά συνέστησε αλλαγή σε κάποιες ομοιοκαταληξίες. Με το γνωστό, σήμερα πια, αποτέλεσμα.
Από τις πιο σημαντικές στιγμές της καριέρας του ήταν όταν το 1984, πήγε με την μπάντα του στην Αθήνα, νοίκιασε το "Zoom" στην Πλάκα, όπου συχνά πυκνά ήταν εκεί ο Μάνος Χατζιδάκις και ο Rick Wright, ο κιμπορντίστας των Pink Floyd.
Στο δίσκο «Μέσω Νεφών», που κυκλοφόρησε το 1986, υπάρχει και το «Φύσηξε ο Βαρδάρης». Ένα εκπληκτικό τραγούδι, που πίσω του κρύβει μια τραγική ιστορία, που όμως έχει αμφισβητηθεί για τη γνησιότητά της και το πιθανότερο είναι αυτό. Λέγεται λοιπόν ότι ο Νίκος Παπάζογλου είχε μία μεγαλύτερη αδελφή, η οποία κάθε πρωί τον πήγαινε σχολείο. Ένα βροχερό πρωινό κι ενώ τα δύο αδέρφια περίμεναν στη στάση, ο οδηγός του λεωφορείου έχασε τον έλεγχο εξαιτίας της καταρρακτώδους βροχής και σκότωσε την αδελφή του μπροστά στα ίδια του τα μάτια. Αυτό το τραγούδι λοιπόν είναι προφανώς αφιερωμένο στην αδελφή του (κατά το μύθο), όμως μάλλον πρόκειται για «ποιητικούς» στίχους που αφορούν σε μια κοπέλα όμορφη που απλά εξαφανίστηκε από μπροστά του, όταν πέρασε το λεωφορείο.
Ο Νίκος Παπάζογλου ήταν ανακάλυψη του Σαββόπουλου, τον οποίο γνώριζε από τα παιδικά του χρόνια. Τον Δεκέμβριο του 1976, συμμετέχει στην παράσταση «Αχαρνής - Ο Αριστοφάνης που γύρισε από τα θυμαράκια», που έστησε ο Σαββόπουλος στην μπουάτ «Ρήγας» της Πλάκας με απρόσμενα μεγάλη επιτυχία. Από την παράσταση αυτή θα προκύψει ο ομώνυμος δίσκος, στον οποίο, εκτός από τον ίδιο και τον Σαββόπουλο, συμμετέχουν οι Σάκης Μπουλάς, Ηλίας Λιούγκος, Βαγγέλης Ξύδης, Νίκος Ζιώγαλας, Μελίνα Τανάγρη.
Ο Νίκος Παπάζογλου έφυγε από τη ζωή λίγες μέρες μετά από τον φίλο και συνεργάτη του Μανώλη Ρασούλη (5 Μαρτίου 2011). Και αναζητώντας τις αιώνιες συγκυρίες των ημερομηνιών, ένα χρόνο μετά από εκείνον (17 Απριλίου 2011) έφυγε και ο Δημήτρης Μητροπάνος (17 Απριλίου 2012). Παπάζογλου και Μητροπάνος γεννήθηκαν την ίδια χρονιά (1948), με 12 μέρες διαφορά, όσοι δηλαδή και οι μήνες που τους χώρισαν στη ζωή. «Τρελή κι αδέσποτη» μοίρα θα λέγαμε, σαν το τραγούδι που έχουν τραγουδήσει και οι δύο καλλιτέχνες.
Η μητέρα του κάθε πρωί πριν φύγει για το σχολείο, του έδινε ένα καθαρό λευκό μαντήλι. Ήταν υποχρεωτικό εκείνα τα χρόνια οι μαθητές να το κουβαλούν μαζί τους. Τα χρόνια πέρασαν και όταν η μητέρα του δεν ήταν εκεί, για να του το δώσει, εκείνος διάλεξε ένα δικό του μαντήλι, το οποίο είτε το φορούσε στον λαιμό είτε το κουβαλούσε στην τσέπη. Εκείνο το περίφημο κόκκινο μαντίλι…
ΟΛΕΣ ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Σχολιάστε