Αφιερώματα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι

Η Αίγυπτος και τα ελληνικά τραγούδια

Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος

Η πτήση από Αθήνα σε Κάιρο διαρκεί 2 ώρες. Πρώτη φορά ταξίδεψα στην Αίγυπτο το 1988 και δεύτερη το 1992. Θα 'θελα να πάω ξανά. Τα αρχαία μνημεία της Αιγύπτου είναι ξεχωριστά. Τεράστια. Δεν τα ξεχνάς. Όταν με ρωτούν σε ποια χώρα εκτός Ευρώπης να πάνε, η πρώτη μου επιλογή είναι η Αίγυπτος. Η Αίγυπτος δεν είναι μόνο τα αρχαία των Φαραώ, είναι και το σήμερα. Η Αλεξάνδρεια, το Κάιρο, ο Νείλος. Είναι η μουσική, τα φαγητά, οι μυρωδιές, η έρημος.

Στο δεύτερο ταξίδι μου, το 1992, στο αεροδρόμιο του Καϊρου, χαζεύοντας τις προθήκες με τα προς πώληση αναμνηστικά, παρατήρησα ότι τα CD με την αραβική μουσική ήταν ελληνικής κατασκευής! Στην Fabelsound και στην Digital Press Hellas. Μου έκανε εντύπωση και γέννησε ερωτηματικά. Όταν μετά από μήνες βρέθηκα στην Fabelsound και ρώτησα, μου είπαν ότι από τη δεκαετία του 1960 οι δίσκοι με αραβική μουσική, για όλη τη Μέση Ανατολή, κατασκευάζονταν στην Αθήνα. Δεν υπήρχε εργοστάσιο στην Αίγυπτο, την Λιβύη τον Λίβανο, την Συρία.

Εκεί μου διηγήθηκαν και ένα γεγονός που συνέβη στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και παραλίγο να στοιχήσει στην εταιρεία αρκετά χρήματα για αποζημίωση. Σε κάποιο φορτίο με κασέτες αραβικής μουσικής για την Τρίπολη της Λιβύης, μπήκαν από λάθος και κασέτες στις οποίες υπήρχε το τραγούδι "Je t' aime moi non plus" με τον Serge Gainsbourg και την Jane Birkin. Για όσους δεν γνωρίζουν το τραγούδι αυτό έχει σεξουαλικούς αναστεναγμούς και λεξούλες από τον οργασμό της Jane, και ήταν απαγορευμένο σε όλες τις μουσουλμανικές χώρες. Ποτέ δεν διευκρινίστηκε αν ήταν λάθος, αν κάποιος Έλληνας υπάλληλος είχε περίεργο χιούμορ ή αν, μετά από συνεννόηση, κάποιος Άραβας θέλησε να μοσχοπουλήσει την απαγορευμένη κασέτα σε συμπατριώτες του και το σχέδιο στράβωσε στην παραλαβή.

Υπάρχουν πολλά ελληνικά τραγούδια που μιλούν για την Αλεξάνδρεια, τον Νείλο, το Κάιρο, την Αίγυπτο. Υπάρχουν πολλοί Έλληνες μουσικοί και τραγουδιστές που γεννήθηκαν εκεί.

Από το Κάιρο ήλθαν οι Χάρης Χαλκίτης, Ντέμης Βισβίκης, Νόρα Βαλσάμη, Δάφνη Ζούνη, Δημήτρης Μαυρίκιος, Αγγελος Σφακιανάκης, Νίκος Ξυδάκης κ.ά.

Από την Αλεξάνδρεια ήλθαν οι Ντίνος Παπαβασιλείου, Ντέμης Ρούσσος, Νότης Λαλαϊτης, George Moustaki, Γιώργος Αιγύπτιος, Μάρκος Αλεξίου, Νικήτας Βοστάνης, Αρης Δαβαράκης, Δάκης, Ντίνος Ηλιόπουλος, Αλέκος Καγιάντας, Πάνος Καλούδας, Γιώργος Κωνστάντζος, Βαγγέλης Κωνσταντινίδης, Μάνος Λοϊζος, Δήμητρα Παπαδοπούλου, Αλκηστις Πρωτοψάλτη, Σούλη Σαμπάχ, Νίκος Τσιφόρος, Μάικ Ροζάκης κ.ά.

Υπάρχουν πολλά ελληνικά τραγούδια που μιλούν για την Αλεξάνδρεια, το Κάιρο, την Αίγυπτο, το Νείλο. Η Αλεξάνδρεια αποτελεί την κύρια έμπνευση των Ελλήνων στιχουργών, από τους ρεμπέτες ως τις μέρες μας. Υπάρχει "Αλεξανδριανή φελάχα" του Δημήτρη Σέμση με την Ρόζα Εσκενάζυ από το 1934 και η "Αλεξανδριανή μου γλάστρα" του Μάρκου Βαμβακάρη με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση από το 1961. Και τα δύο έχουν πολλές επανεκτελέσεις. Μεγάλη επιτυχία υπήρξε και η "Αλεξάνδρεια" που έγραψαν η Ευανθία Ρεμπούτσικα και ο Αρης Δαβαράκης και τραγούδησε το 1996 ο Γιάννης Κότσιρας. Υπάρχουν 22 τραγούδια που αναφέρουν την Αλεξάνδρεια στον τίτλο τους.

14 τραγούδια αναφέρουν τον ποταμό Νείλο στον τίτλο τους. Το πιο γνωστό ο "Νείλος" (1987) με την Ελευθερία Αρβανιτάκη των Νίκου Ξυδάκη – Βαγγέλη Παπαζαχαρίου.

Για το Κάιρο πίστευα ότι τα τραγούδια είναι λίγα, αλλά όταν το έψαξα, βρήκα 13. Με χρονολογική σειρά είναι:

1962 Κάιρο – Νίκος Γούναρης (Νίκος Γούναρης)

1980 Ο Αχιλλέας απ' το Κάιρο - Κώστας Τουρνάς (Κώστας Τουρνάς)

1981 Κάιρο – Ακης Παπάς (Μιχάλης Λαμπρόπουλος – Δημήτρης Βαρσαμίδης)

1989 Κάιρο Ναύπλιο Χαρτούμ – Νίκος Ξυδάκης (Νίκος Ξυδάκης – Θοδωρής Γκόνης)

1990 Θα φύγω με τους φίλους μου για Κάιρο – Κωνσταντίνα (Παναγιώτης Μαθιέλης – Σαράντης Αλιβιζάτος)

1993 Στην αγορά του Αλ Χαλίλι - Αλκίνοος Ιωαννίδης (Νίκος Ζούδιαρης)

1994 Στο Κάιρο βραδιάζει Βασίλης Χατζηνικολάου (Βασίλης Χατζηνικολάου)

2001 Κάιρο – Μαρία Σπυροπούλου (Στέφανος Κορκολής – Αντα Δούκα)

2005 Κάιρο - Σάκης Ρουβάς (Πήγασος)

2009 Κάιρο – Μελίνα Κανά (Παντελής Θαλασσινός – Θοδωρής Γκόνης)

2015 Το Κάιρο (οργανικό δημοτικό Χαλκιδικής)

2017 Κάιρο – Μάρω Μαρκέλου (Μάρω Μαρκέλου)

2021 Κάιρο – Ανδρος Γεωργίου (Θόδωρος Δερβενιώτης)

Να πάτε στην Αίγυπτο κι, αν μπορέσετε, να κάνετε και κρουαζιέρα στο Νείλο. Προσοχή στο φαγητό. Τρώμε ζεστό μαγειρευτό από την κατσαρόλα, καθόλου σαλάτες, πίνουμε εμφιαλωμένο νερό, όχι παγάκια. Την coca cola κατευθείαν από το μπουκάλι.

Καλά να περάσετε.

Η φωτογραφία είναι σε χωριό δίπλα στον Νείλο κοντά στο Λούξορ. Από το πρώτο ταξίδι μου στην Αίγυπτο το 1988.

    Μοιραστείτε το άρθρο:

    ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ

    EUROVISION 2024… and more

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Τάκης Μουσαφίρης! Ποιος άλλος...

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Όταν ήρθε η ώρα να τιτλοφορηθεί ο τελευταίος δίσκος του αείμνηστου Στράτου...

    Συνέχεια

    Τα τραγούδια του Μαρτίου

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Βρήκα 39 τραγούδια που στον τίτλο τους αναφέρουν τον Μάρτιο / Μάρτη. Διπλάσια...

    Συνέχεια

    Τα τραγούδια του Φεβρουαρίου

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος 18 τραγούδια μέτρησα, που έχουν στον τίτλο τους τον Φεβρουάριο / Φλεβάρη. ...

    Συνέχεια

    Τραγούδια για τον Ιανουάριο

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Ο Ιανουάριος / Γενάρης υπάρχει στον τίτλο 17 τραγουδιών.

    Συνέχεια

    Αθήνα, χαρά της γης και της αυγής

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Πάντα είχα την απορία πόσα τραγούδια έχουν γραφτεί για την Αθήνα. Το...

    Συνέχεια

    Τα τραγούδια του Δεκεμβρίου

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Κάθε μήνα ψάχνω να εντοπίσω τα τραγούδια που ο τίτλος τους περιέχει το όνομα του αντίστοιχου...

    Συνέχεια

    Ο Νοέμβρης και τα τραγούδια του

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Δεκαεννιά ελληνικά τραγούδια έχουν στον τίτλο τους τον Νοέμβριο...

    Συνέχεια

    Τα Οκτωβριανά (τραγούδια)

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Πρωτοβρόχια, χρυσάνθεμα και ρόδια, φέρνει στον νου μου ο Οκτώβριος. Την...

    Συνέχεια

    H Juliette Greco ερμηνεύει Γιάννη Σπανό

    Γράφει ο Μάρκος Δαμασιώτης Το 1966 η Juliette Greco συστήνεται για μια ακόμη φορά στο κοινό...

    Συνέχεια

    Τα τραγούδια του Σεπτέμβρη

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος "Κι αν κάποτε χωρίσουμε, θυμήσου Σεπτέμβρη σου 'χα πει πως σ'...

    Συνέχεια