Αφιερώματα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι

Η Σοφία Βέμπο τραγουδάει Μάνο Χατζιδάκι

Γράφει ο Κώστας Προβατάς

Φέτος συμπληρώθηκαν 47 χρόνια χωρίς τη Σοφία Βέμπο (Μπέμπου) στις 11 Μαρτίου. Ήταν αυτή η μέρα του 1978, που «έφυγε» σε ηλικία 68 ετών. Είχε γεννηθεί το 1910 στην Καλλίπολη της Θράκης.
Μετά τον Πόλεμο, αναγνωρίστηκε –διαχρονικά πια- σαν η «Τραγουδίστρια της Νίκης», συνέχισε και την καριέρα της και τις συνεργασίες της. Έτσι, σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τη συνεργασία της Βέμπο με τον Μάνο Χατζιδάκι σε 6 τραγούδια στην καριέρα της.

Πρώτη φορά ήταν το 1955 με τη συμμετοχή της, με ρόλο τραγουδίστριας και ηθοποιού, στη «Στέλλα», τη θρυλική αυτή ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη με τη Μελίνα Μερκούρη και τον Γιώργο Φούντα στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Εκεί η Σοφία Βέμπο τραγουδούσε «Το φεγγάρι είναι κόκκινο», σε στίχους του ίδιου του Μάνου Χατζιδάκι (στις περισσότερες κυκλοφορίες δίσκων), αυτή η επισήμανση μπαίνει, διότι σε κάποιες κυκλοφορίες (π.χ. «Η Νάνα Μούσχουρη τραγουδάει Χατζιδάκι» του 1972) εμφανίστηκε σαν στιχουργός ο Γ. Ρούσσος (Γιώργος).

Στην ίδια ταινία, ο Βασίλης Τσιτσάνης παίζει μπουζούκι (δεν εμφανίζεται στην ταινία) και η Σοφία Βέμπο τραγουδά το ανεπανάληπτο «Ο μήνας έχει δεκατρείς», σε στίχους του Μιχάλη Κακογιάννη.

Και τα δυο τραγούδια συμπεριλήφθηκαν για πρώτη φορά το 1985 (με τη φωνή της Βέμπο), στη συλλογή τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι με τον τίτλο «Ο Ελληνικός Κινηματογράφος Και ο Μάνος Χατζιδάκις Παρουσιάζουν».

Το Δεκέμβρη του 1957 ανέβηκε στο θέατρο «Κυβέλη» το μουσικό έργο των Τραΐφόρου - Βασιλειάδη, «Άνθρωποι και παλιάνθρωποι», με τέσσερα τραγούδια σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και στίχους του Μίμη Τραϊφόρου, που τραγούδησε η Σοφία Βέμπο.

Τα δυο από τα τέσσερα τραγούδια ηχογραφήθηκαν μεν τότε, αλλά κυκλοφόρησαν σε δίσκο 45 στροφών στις 10 Ιανουαρίου του 1961 από την His master's voice (αριθμός 7PG – 2856). Μάλιστα επρόκειτο για την πρώτη ηχογράφηση της εταιρείας για το 1961.

Το πρώτο ήταν το χασάπικο «Αυτή είναι η τσιγγάνα», όπου τη Σοφία Βέμπο συνόδευε το Τρίο Τέμπο και Χορωδία, υπό την Ορχήστρα του Βαγγέλη Λυκιαρδόπουλου.

Το δεύτερο ήταν το «Είναι ένα παράθυρο», όπου ο συνθέτης προτίμησε το ρυθμό του ζεϊμπέκικου. Εδώ η Βέμπο τραγουδά μόνη της, υπό την ίδια Ορχήστρα φυσικά.

Και τα δυο τραγούδια συμπεριλήφθηκαν αργότερα σε διάφορες συλλογές τραγουδιών, όπως π.χ. στη συλλογή της MINOS-EMI (για το ΒΗΜΑ) «Μάνος Χατζιδάκις – 100 Τραγούδια - Ηχογραφήσεις 1955-1972» του 2008.

Τα άλλα δυο τραγούδια της παράστασης δεν έχουν δισκογραφηθεί μέχρι σήμερα. Αλλά χάρη στον Γιώργο Παπαστεφάνου έχουν καταχωρηθεί στο διαδίκτυο και μας εξηγεί πώς ο ίδιος, στα σχόλια των τραγουδιών:

«Το 1957, είχε ανέβει στο θέατρο «Κυβέλη» της πλατείας Συντάγματος, η σάτιρα των Τραϊφόρου - Βασιλειάδη «Άνθρωποι και παλιάνθρωποι», θίασος Σοφίας Βέμπο και Ορέστη Μακρή (αναφέρει και τους υπόλοιπους που έπαιζαν). Ατού της παράστασης, τα τέσσερα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι, με τη ραγισμένη πια φωνή της Σοφίας Βέμπο. Όταν συνάντησα το Μάνο στο σπίτι του το 1962, του τα ζήτησα και εκείνος μου έδωσε μια μαγνητοταινία, την οποία φύλαξα στην ταινιοθήκη της Ραδιοφωνίας».

Ο Γιώργος Παπαστεφάνου κάνει το καλύτερο δυνατόν στο κανάλι του και στα στοιχεία που μοιράζεται μαζί μας, από μια χρυσή εποχή που την έζησε με το παραπάνω. Ο τίτλος του πρώτου τραγουδιού λοιπόν, που είναι χασάπικο, είναι και ο τίτλος της παράστασης, «Άνθρωποι και παλιάνθρωποι».

Το δεύτερο ήταν ένα χασαποσέρβικο με τίτλο «Του γλεντιού».

Η Βέμπο φυσικά, εκτός από την εποχή και τη φήμη που τη συνόδευσε ως «Τραγουδίστρια της Νίκης», υπήρξε συνολικά μια σημαντική τραγουδίστρια και καλλιτέχνις. Όλοι οι μεγάλοι δημιουργοί της εποχής (δεκαετία 30 και μετά), έγραφαν τραγούδια για την Βέμπο. Έφτασε να αμείβεται με το 10% των κερδών της Columbia, από τις πωλήσεις κάθε δίσκου της στα τέλη της δεκαετίας του '30.

    Μοιραστείτε το άρθρο:

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Πρωτοχρονιές που δεν ξεχάστηκαν...

    Γράφει η Μίνα Μαύρου "Ώρα Ελλάδος 12, κυρίες και κύριοι, καλή χρονιά, ευτυχισμένο το νέο έτος!"...

    Συνέχεια

    Bασίλης Καρράς - Ο δημιουργός

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Μια νύχτα ξελογιάστρα κι αυτή της Παραμονής των Χριστουγέννων του 2023, με όμορφα τα...

    Συνέχεια

    Νίκος Γκάτσος - Η κληρονομιά

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Φτάνει ν' ανθίσει μόνο λίγο σιτάρι για τις γιορτές, λίγο κρασί για τη...

    Συνέχεια

    Μιχάλης Γκανάς - Ο στιχουργός των «διαμαντιών»

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Σκέφτομαι τους χριστιανούς οι οποίοι πιστεύουν στη μετά θάνατον...

    Συνέχεια

    Ποιήματα και τραγούδια για το Πολυτεχνείο - Το τραγούδι έκπληξη

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου έχουν γραφτεί πολλά κείμενα αλλά και ποιήματα, κάποια έγιναν...

    Συνέχεια

    Κυριακή κοντή γιορτή

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Ποια είναι η πιο τραγουδισμένη μέρα της βδομάδας; Το Σάββατο; η Κυριακή; Κάποια...

    Συνέχεια

    ΜΙΜΗΣ ΠΛΕΣΣΑΣ – Η «άλλη» δεκαετία του ’70

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Όσα και να γραφούν τα επόμενα χρόνια για τον Μίμη Πλέσσα, θα εξυμνούν...

    Συνέχεια

    Η Mαρινέλλα είναι εδώ!

    Γράφει η Μίνα Μαύρου Το βράδυ Τετάρτης, 25ης Σεπτεμβρίου, "τολμά" να καταρρεύσει στη σκηνή του μεγαλύτερου...

    Συνέχεια

    WOODSTOCK 15-17 Αυγούστου 1969

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Το απομεσήμερο της Παρασκευής 15 Αυγούστου, η διάσημη τραγουδίστρια της ροκ, Τζάνις...

    Συνέχεια

    O κινηματογραφικός Θεοδωράκης

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Η αλήθεια είναι ότι ο Μίκης Θεοδωράκης δεν προκύπτει από την καριέρα...

    Συνέχεια