Αφιερώματα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι

Ο Μάνος του Τρίτου

Γράφει η Μίνα Μαύρου
Εικοσιτρείς Οκτωβρίου του 1925 ο Μάνος Χατζιδάκις αντίκρισε στη Ξάνθη για πρώτη φορά το φως της ζωής, το οποίο υπηρέτησε μέχρι το τέλος του μελωδικού βίου του.
Αυτή τη φορά εξετάζουμε μια πολύ ιδιαίτερη πτυχή του «Μεγάλου Ευαίσθητου», αυτή του Διευθυντή του Τρίτου Προγράμματος του Κρατικού Ραδιοσταθμού. Για πολλούς η παρουσία του στο Τρίτο Πρόγραμμα αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς!

Κάποιοι άκουγαν από το ραδιόφωνο τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής, ενώ κάποιοι άλλοι άκουγαν ανελλιπώς τον Χατζιδάκι να ακροβατεί με ιδέες και συναισθήματα. Μιλούσε με ελληνικότητα για τέχνη, παράδοση, τραγούδια (ποιοτικά και μη), για τη στειρότητα της μουσικής παιδείας και για πολλά ακόμη ακανθώδη για πολλούς θέματα, τα οποία ανέπτυσσε, έχοντας της φιλία ενός, περιέργως πώς, ανεκτικού Καραμανλή!

Μεγάλο μέρος των εκπομπών ήταν ζωντανές αναμεταδόσεις συναυλιών, που συμπεριελάμβαναν πολύ συχνά έργα Ελλήνων συνθετών. Επιπλέον, ο Χατζιδάκις εγκαινίασε τις ελεύθερες συζητήσεις και τα ζωντανά ρεπορτάζ, προχώρησε στην οργάνωση δισκοθήκης του αρχείου παραδοσιακής μουσικής με αυθεντικές ηχογραφήσεις και ίδρυσε τη χορωδία της ΕΡΤ.

Το 1980 κυκλοφόρησαν τα ραδιοφωνικά κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι από τις εκδόσεις «Εξάντας» με τον τίτλο, «Τα σχόλια του Τρίτου»! Ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου σημειώνει: «Σχόλιο με το σχόλιο σχημάτιζα τον τρόπο, τη γραφή και το επίπεδο μέσα στο οποίο έβλεπα το νεοελλαδικό κόσμο, μιας και επικοινωνούσα ολοένα με ένα πλατύτερο κοινό ή καλύτερα με ένα μεγαλύτερο κοινό, γιατί ποτέ είναι αλήθεια δεν υπήρξα κατάλληλος για το πλατύ κοινό. Φυσικά, επικοινωνούσα με όλους, εκτός από τους παραδημοσιογράφους και τον αρμόδιο Υφυπουργό- ανίκανους για οποιαδήποτε επικοινωνία!».

Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσουν τα σχόλια του Τρίτου, που παραμένουν όμως ολόφρεσκα!

Παραθέτουμε 2 από τα χαρακτηριστικά σχόλιά του:

«Γιατί διώκεται το ελληνικό τραγούδι; Μονάχα το κράτος το καταδιώκει και οι συνθέτες οι ίδιοι, που κυνηγάν τις πωλήσεις των δίσκων τους στις διάφορες κομματικές νεολαίες, κολακεύοντάς τες; Ποια ανάγκη γεννάει σήμερα ένα τραγούδι; Η ανάγκη να το γεννήσει ο συνθέτης για η ανάγκη να το πουλήσει και μάλιστα ακριβά; Ποια ανάγκη γεννάει τις τόσες πολιτιστικές εκδηλώσεις των κομματικών νεολαιών; Η ανάγκη να καλλιεργήσουμε τις Τέχνες για με πρόσχημα τις τέχνες , να καλλιεργήσουμε το κόμμα;».

«Θα πρέπει επιτέλους να μάθουμε να ξεχωρίζουμε ένα μνημείο ποιητικό από ένα μνημείο για κοιμητήρια. Ένα τραγούδι λαϊκό από ένα τραγούδι για το λαό. Τις μινωικές τοιχογραφίες της Καπέλα Σιξτίνα. Θα πρέπει να ασκήσουμε τη συγκίνησή μας, να λειτουργεί με το αληθινό και όχι μέσα στο μεγαλόσχημο και στο αισθητικό! Δεν αναφέρω βέβαια το χυδαίο που μέσα σ' αυτό το πρόγραμμα η πολιτεία και το εμπόριο πάει να μας εντάξει και να μας υποτάξει».

    Μοιραστείτε το άρθρο:

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Iάκωβος Καμπανέλλης - Από την «Αυλή των θαυμάτων» στη «Γειτονιά των Αγγέλων»

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννηση του Ιάκωβου Καμπανέλλη...

    Συνέχεια

    James Bond – «Τραγουδώντας» για τα 60 χρόνια του αγαπημένου Πράκτορα

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Ο κινηματογράφος είναι γεμάτος από «ήρωες» που αγαπήθηκαν από το κοινό για...

    Συνέχεια

    Μαρία Φαραντούρη - H απέραντη φωνή της Δημιουργίας

    Γράφει ο Γιάννης Φαλκώνης Φωτογραφίες: Γιάννης Φαλκώνης Η φωνή της Μαρίας...

    Συνέχεια

    Σωτήρης Κοματσιούλης

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Ο Σωτήρης Κοματσιούλης γεννήθηκε στη Σιάτιστα, μεγάλωσε στη Λάρισα...

    Συνέχεια

    Ο Σταμάτης στη δισκογραφία

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Στις 8 Noεμβρίου, ημέρα των Ταξιαρχών, Μιχαήλ και...

    Συνέχεια

    Στίγμα '90

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Ταμπελοκουλτούρα ονομάζεται ο τρίτος δίσκος των Στίγμα...

    Συνέχεια

    Στους ρυθμούς της υπαίθρου

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Ο Δημήτρης Κωτσάκης παίζει πιάνο και συνθέτει ήρεμες μελωδίες που...

    Συνέχεια

    Ο συνθέτης και στιχουργός Σταμάτης Κόκοτας

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Έβγαλε τα πιο πολλά λεφτά απ' όλους τότε, αλλά τα περισσότερα...

    Συνέχεια

    Mίνως Μάτσας ο «αινιγματικός»

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Μόνο τυχαία δεν τον ονόμασε έτσι ο ερευνητής και συγγραφέας Παναγιώτης...

    Συνέχεια

    Εγώ κι Εσύ / Εσύ κι Εγώ

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Οταν έγραψα στο Youtube το Εγώ κι Εσύ, μου έβγαλε τα τραγούδια: ...

    Συνέχεια