Αφιερώματα

Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι

Ο Μάνος του Τρίτου

Γράφει η Μίνα Μαύρου
Εικοσιτρείς Οκτωβρίου του 1925 ο Μάνος Χατζιδάκις αντίκρισε στη Ξάνθη για πρώτη φορά το φως της ζωής, το οποίο υπηρέτησε μέχρι το τέλος του μελωδικού βίου του.
Αυτή τη φορά εξετάζουμε μια πολύ ιδιαίτερη πτυχή του «Μεγάλου Ευαίσθητου», αυτή του Διευθυντή του Τρίτου Προγράμματος του Κρατικού Ραδιοσταθμού. Για πολλούς η παρουσία του στο Τρίτο Πρόγραμμα αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς!

Κάποιοι άκουγαν από το ραδιόφωνο τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής, ενώ κάποιοι άλλοι άκουγαν ανελλιπώς τον Χατζιδάκι να ακροβατεί με ιδέες και συναισθήματα. Μιλούσε με ελληνικότητα για τέχνη, παράδοση, τραγούδια (ποιοτικά και μη), για τη στειρότητα της μουσικής παιδείας και για πολλά ακόμη ακανθώδη για πολλούς θέματα, τα οποία ανέπτυσσε, έχοντας της φιλία ενός, περιέργως πώς, ανεκτικού Καραμανλή!

Μεγάλο μέρος των εκπομπών ήταν ζωντανές αναμεταδόσεις συναυλιών, που συμπεριελάμβαναν πολύ συχνά έργα Ελλήνων συνθετών. Επιπλέον, ο Χατζιδάκις εγκαινίασε τις ελεύθερες συζητήσεις και τα ζωντανά ρεπορτάζ, προχώρησε στην οργάνωση δισκοθήκης του αρχείου παραδοσιακής μουσικής με αυθεντικές ηχογραφήσεις και ίδρυσε τη χορωδία της ΕΡΤ.

Το 1980 κυκλοφόρησαν τα ραδιοφωνικά κείμενα του Μάνου Χατζιδάκι από τις εκδόσεις «Εξάντας» με τον τίτλο, «Τα σχόλια του Τρίτου»! Ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου σημειώνει: «Σχόλιο με το σχόλιο σχημάτιζα τον τρόπο, τη γραφή και το επίπεδο μέσα στο οποίο έβλεπα το νεοελλαδικό κόσμο, μιας και επικοινωνούσα ολοένα με ένα πλατύτερο κοινό ή καλύτερα με ένα μεγαλύτερο κοινό, γιατί ποτέ είναι αλήθεια δεν υπήρξα κατάλληλος για το πλατύ κοινό. Φυσικά, επικοινωνούσα με όλους, εκτός από τους παραδημοσιογράφους και τον αρμόδιο Υφυπουργό- ανίκανους για οποιαδήποτε επικοινωνία!».

Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσουν τα σχόλια του Τρίτου, που παραμένουν όμως ολόφρεσκα!

Παραθέτουμε 2 από τα χαρακτηριστικά σχόλιά του:

«Γιατί διώκεται το ελληνικό τραγούδι; Μονάχα το κράτος το καταδιώκει και οι συνθέτες οι ίδιοι, που κυνηγάν τις πωλήσεις των δίσκων τους στις διάφορες κομματικές νεολαίες, κολακεύοντάς τες; Ποια ανάγκη γεννάει σήμερα ένα τραγούδι; Η ανάγκη να το γεννήσει ο συνθέτης για η ανάγκη να το πουλήσει και μάλιστα ακριβά; Ποια ανάγκη γεννάει τις τόσες πολιτιστικές εκδηλώσεις των κομματικών νεολαιών; Η ανάγκη να καλλιεργήσουμε τις Τέχνες για με πρόσχημα τις τέχνες , να καλλιεργήσουμε το κόμμα;».

«Θα πρέπει επιτέλους να μάθουμε να ξεχωρίζουμε ένα μνημείο ποιητικό από ένα μνημείο για κοιμητήρια. Ένα τραγούδι λαϊκό από ένα τραγούδι για το λαό. Τις μινωικές τοιχογραφίες της Καπέλα Σιξτίνα. Θα πρέπει να ασκήσουμε τη συγκίνησή μας, να λειτουργεί με το αληθινό και όχι μέσα στο μεγαλόσχημο και στο αισθητικό! Δεν αναφέρω βέβαια το χυδαίο που μέσα σ' αυτό το πρόγραμμα η πολιτεία και το εμπόριο πάει να μας εντάξει και να μας υποτάξει».

    Μοιραστείτε το άρθρο:

    Σχολιάστε

    ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

    Λουκιανός Κηλαηδόνης - Ένας καουμπόης στη… Βουλιαγμένη

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Δεν το διάλεξα εγώ να γίνω καλλιτέχνης – τυχαία έγινε....

    Συνέχεια

    Βασίλης Τσιτσάνης - Ο «Θεόφιλος» της λαϊκής μουσικής

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Στα αφιερώματα που αφορούν σε τεράστια ονόματα, ανθρώπους που ταυτίστηκαν με αυτό που...

    Συνέχεια

    Μελοποιημένος Καβάφης

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Υπάρχουν 289 τραγούδια με στίχους Κ.Π.Καβάφη. Να...

    Συνέχεια

    Eυτυχία Παπαγιαννοπούλου - Η θρυλική «γρηά» του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Γράφω όταν με πνίγει μια παλιά θύμηση, όταν με...

    Συνέχεια

    Η αριθμητική της Ελληνικής Δισκογραφίας για το 2021

    Γράφει ο Πέτρος Δραγουμάνος Το 2021 κυκλοφόρησαν 357 ελληνικοί δίσκοι. Οι 248...

    Συνέχεια

    Θάνος Μικρούτσικος, Άρλεκιν και Φελίνι

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «…κι εσύ σαλπάρεις με το πλοίο του Φελίνι...

    Συνέχεια

    Άλκης Αλκαίος - Κούκος μόνος σ΄ένα ταμπλό

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «... τι νόημα έχει το όνειρο χωρίς μικρές νοθείες»...

    Συνέχεια

    Παύλος Σιδηρόπουλος - «Ο πρίγκιπας του ροκ»

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς Ο δίσκος «Στον Π – Αφιέρωμα στον Παύλο Σιδηρόπουλο»...

    Συνέχεια

    Αργύρης Κουνάδης - Το ταξίδι...

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς O Αργύρης Κουνάδης γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη τον...

    Συνέχεια

    Δημήτρης Γκόγκος (Μπαγιαντέρας) - Σα μαγεμένο το μυαλό μου...

    Γράφει ο Κώστας Προβατάς «Το πρωί ξεκίναγα μόνος, τυφλός με το μπαστούνι για...

    Συνέχεια